بسم الله الرحمن الرحيم
Latin urufatında oqumaq
Эй иман эткенлер, Юдже Аллахтан акъикъий такъванен къоркъунъыз! Эй иман эткенлер, Ислямнынъ къавий сапына сарылынъыз! Эй иман эткенлер, къавий ве тайпынмадан Пейгъамберимизни ﷺ Суннетини ве ёлуны изленъиз, тек о заман сиз энъ юксек дереджелерге наиль олурсынъыз.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ
«Эй, иман эткенлер! Аллаhтан, Онъа ярашкъан шекильде къоркъунъ ве анджакъ мусульманлар оларакъ джан беринъ».
(«аль-Имран», 3:102).
Эй иман эткенлер! Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) махлюкъларны яратты: джин ве инсанларны – онемли шей ве юксек макъсад ичюн. Бу насыл шей?! Юдже Аллах бутюн махлюкъларны яраткъаныны макъсады, ер юзюне Пейгъамберлерни ёллаткъаныны макъсады, Юдже Аллахнынъ Дженнет ве Джехеннемнинъ яраткъаныны макъсады, мытлакъа оладжакъ Махшер кунюнинъ фелякетини яратылмасыны макъсады. Бу макъсад, Юдже Аллахнынъ бутюн эмирлеринден энъ онемли эмири, бу Тевхид, бу тек Юдже Аллахкъа (Субханаху ва Та’алягъа) ибадет этмектир. Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) дей:
وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ
«Мен джинлерни ве инсанларны, анджакъ манъа къуллыкъ этсинлер дие яраттым».
(«аз-Зарийят», 51:56).
Ве кенеде Аллах (Субханаху ва Та’аля) дей:
وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ مِن رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِي إِلَيْهِ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ
«Сенден эвель ич бир ресул ёлламадыкъ ки, онъа: «Менден башкъа Илях ёкътыр; о алда, манъа къуллыкъ этинъ», дие вахий эткен олмайыкъ».
(«аль-Анбийя», 21:25).
Эй иман эткенлер, Аллахнынъ Тевхидини риает этинъ! Ичинъизде ве тышынъызда Юдже Яратыджыгъа ибадет этеркен, озь къальплеринъизни сизнинъ Раббинъизнен багъларкен, ширкнинъ эр бир сыфатындан ве чешитинден юзь чевиреркен.
Билинъиз, эй Аллахнынъ къуллары, бу шей, чокъ инсанлар ихмал эткен шей, о акъкъында инсанлар дейлер: «Даа не къадар Тевхид акъкъында лаф этмек мумкюн?!», бу инсан ичюн бу дюньяда ве ахиретте хавфсызлыкъ къазанмагъа энъ онемли себептир. Бу акъкъында Юдже Раббимиз Къуранда бойле буюрмакъта:
الَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يَلْبِسُوا إِيمَانَهُم بِظُلْمٍ أُولَئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَهُم مُّهْتَدُونَ
«Инанып да, иманларына эр анги бир акъсызлыкъ былаштырмагъанлар бар я, иште, ишанч оларнынъдыр ве олар догъру ёлны тапкъанлардыр».
(«аль-Анъам», 6:82).
«иманларына эр анги бир акъсызлыкъ былаштырмагъанлар» — акъсызлыкъ, бу не демек?! Адалетсизлик – бу не?! Билинъиз ки, энъ буюк адалетсизлик – бу ширктир. Бу аетте Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) ширк акъкъында айта. Насыл Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) ширк акъкъында деди:
إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ
«Догърусы, ширк буюк бир зулумдыр».
(«Лукъман», 31:13).
Эй къардашларым, эй мусульманлар! Билинъиз ки, Тевхид – бу Юдже Аллахнынъ тарафындан ер юзюнде инсанларны укюмран къоймасына эн онемли себептир. Инсанларгъа ер юзюнде Аллахнынъ тарафындан хавфсызлыкъ берильмесине энъ онемли себептир. Бу себептен Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) инсанларны къавийлештире ве оларнынъ динине буюклик насип эте. Бу сёзлерни динъленъиз ве тюшюнинъниз! Раббинъиз дей:
وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا
«Аллаh сизлерден иман этип, яхшы давранышларда булунгъанларгъа, озьлеринден эвелькилерни саип ве хаким эткени киби, оларны да ер юзюне саип ве хаким этеджегини, олар ичюн бегенип сечкен динни (Ислямны) оларнынъ эйилигине ерлештирип къорчалайджагъыны ве (кечирген) къоркъулары муддетинден сонъ, бунынъ ерине оларгъа ишанч теминлейджегини ваде этти. Чюнки, олар манъа къуллыкъ этерлер; ич бир шейни манъа ортакъ тутмазлар».
(«ан-Нур», 24:55).
Хавфсызлыкъ, ер юзюнде къавийлешмек, Аллахнынъ тарафындан ер юзюнде укюмран япмасынынъ себеплери, — бу Тевхид!
Насыл биз мусульманлар ичюн хавфсызлыкъ, буюклик ве ер юзюнде къавийлешмек ве оларны укюмран олмасыны истеймиз, эгер бугунь умманынъ вазиети бойле алда исе, миллетлер ве къавымлер ляхитлерге барып олюлерге ибадет этмектелер, топлум топлум инсанлар озь мухтаджларынен Аллахкъа дегиль «азизлерге» мураджат этелер, «азиз» ерлерге барып анда озь сыкъынтыларыны чезмесини къыдыралар, не заман инсанлар Кябени кенарындан гъайры башкъа ерлерде, мезарлыкълар этрафында таваф этелер, къурбанларыны Аллах ризасы ичюн дегиль башкъа кимселер ичюн кеселер, ширк олгъан назар боюджакълары, амайыллар, фал бакъмалары, фалджыларгъа мураджат этмелери акъкъында даа айтмаймыз?! Ве энъ къоркъунчлысы, бу бильги ве алим сайылгъан инсанлар тарафындан тазир эшитмеймиз, бу энъ буюк гюнахтыр. Аллахтан гъайры ярдымджы ёкъ. Ве сизлерде бойлелернинъ сырасындан олманъыз!
Пек аз кимсе Тевхид не олгъаныны ве бу шейнинъ эмиетини биле. Шашып сейир этесинъ, не заман Тевхидке давет этильгенде инсанларны юзь чевиргенлерини коресинъ ве олар дейлер: «Даа вакъыт кельмеди» яда «Бу онемли дегиль», не заман ширктен тенбийлемектен юзь чевирелер. Ширк исе – бу ер юзюнде Аллахнынъ сёзюнден чыкъып япылгъан энъ буюк гюнахтыр. Мусульманлар ич бир вакъыт ширкке батмазлар деп бир кимсе гарантия бердими аджеба?! Ойле исе, не ичюн Тевхидке давет этмек ве ширктен сакъындырмакъ ойле заифлеше?! Тевхидке, Раббисине давет этмек ерине сиясетке батмагъа, тюрлю сиясет фиркъаларын къошулмагъа, бу дуньянынъ гузеллигинен алданмагъа ве башкъа Аллахнынъ эмир этмеген шейлерине давет этелер.
Эй Аллахнынъ къуллары, Аллахнынъ эльчилерини вазифеси – бу Тевхидке давет этмек эди. Инсанларгъа Тевхидны ве Аллахнынъ динини еткизмек эди. Нух (алейхи селям) озь миллетининъ арасында, ер юзюнде элли йыл етмеден бинъ йыл булунды. О ненен огърашты?! О, озь миллетини аман-аман он асыр Тевхидке давет этти. Мухаммед пейгъамбер ﷺ , о кельгенинен, биринджи кунюнден башлап сонъки куньлерине къадар о неге давет этти, ве тек он учь йыл девамында тек Тевхидке давет этти?! Тек Тевхидке давет этти ве олюмден эввель биле Тевхидке давет эткен эди. Аише анамыз (Аллах ондан разы олсун) ривает эте ве ибн Аббас (Аллах ондан разы олсун) ривает эте, Пейгъамберимизге ﷺ олюм кельгени заман, о озь бетини урбасынен къапатып ята эди, ве не заман онъа нефес алмагъа агъыр олгъанындан сонъ о урбасыны четке алды. Ве онынъ айткъан сонъки сёзлери шойле эди, — эвельки джемиетлернинъ, эхлиль китапларнынъ, озь пейгъамберлерининъ мезарларыны месджит япкъанларнынъ, ибадет ери япкъанларнынъ устьлерине лянет кельсин, бойледже оларнынъ япкъанларындан, ширктен тенбийледи.
Бу хадисны аль-Бухари (435) ве Муслим (531) теслим эттилер.
Эгер биз къуртулыш истесек, эй мусульманлар, мувафакъиет истесек, демек биз Тевхидны тутмакъ керекмиз! Ве эр биримиз, истисна олмадан, биринджиден озюнден башламакъ керек, озь Тевхидини текширмек керек, озь якъынларындан башламакъ керек, озь аилесинден, озь аркъадашларындан, озь этрафындан, оларны Юдже Аллахкъа ибадет этмеге, Онынъ асла шериги олмагъанына давет этмек керек, ве озюне ве этрафтакилерине ширкни эр бир сыфатында ясакъ этмек керек.
Билинъиз, эй Аллахнынъ къуллары, шейтаннынъ энъ къоркъунчлы айнеджилигинден ве айин-оюнларындан – бу инсангъа бойле шей огютлемек: «Сен ойледе мусульман оларакъ догъулдынъ», «Сен бутюн омюр яшап мусульман этрафлыгъында остюнъ, сен Тевхидны билесинъ, санъа ширк къоркъутмаз». Инсан, Тевхидны биле ве анънай. Ве онъа хатырламагъа керек дегиль ве оны ширктен тенбийлемеге керек дегиль, деп тюшюне. Бу шейтаннынъ энъ къоркъунчлы къапкъаныдыр!
Эй мусульманлар! Билинъиз ки, Аллахнынъ эльчилери озьлерине къаршы ширктен къоркъа эдилер, олар исе инсаниетинъ энъ сайлама инсанлары эди. Ибрахим (алейхи селям), Аллахнынъ севимлиси (халилю Ллах), озю ичюн ве несили ичюн ширктен къоркъкъан кимсе эди. Онынъ несили – бу кимлер? Онынъ несилинде Аллахнынъ пейгъамберлери, — ве о озю ичюн ве олар ичюн ширктен къоркъа эди. Ве Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля), Ибрахимны (алейхи селям) ду’анен мураджат эткени акъкъында бизге хабер эте:
وَاجْنُبْنِي وَبَنِيَّ أَن نَّعْبُدَ الْأَصْنَامَ
«Мени ве огъулларымны путларгъа табынувдан узакъ тут».
(«Ибрахим», 14:35).
Ибрахим ат-Тайми, селефлерден, девамджылардан бириси, бу аетни окъугъан сонъ бойле сёзлер айтты: «Ибрахимден сонъ ким бу белядан (ширктен) кефиль олур?» Яни Ибрахимден сонъ кимнинъ ширктен къоркъмамагъа акъкъы бар?! Сен кимсинъ, ве Ибрахим (алейхи селям) ким?!
Эй иман эткенлер! Билинъиз, шейтаннынъ энъ къоркъунчлы васта ве усулларындан – бу инсанларны динде янъылыкъкъа (бид’аткъа) давет этеркен шашмалатмакъ. Бу шейтаннынъ энъ къоркъунчлы айнеджилигинден, ве бу шейтаннынъ севген шейлеринден. Онъа инсанларны гюнахкъа кирсетмектен бид’аткъа кирсетмек даа хошлудыр, чюнки бу мусульманларны ве умметни парчалай. Бид’ат – бу Аллахнынъ ве Онынъ Пейгъамберининъ тайин этмеген шейни динге кетирмектир.
Бид’атларнынъ телюкеси пек буюктир, ве олар пек чокъ беля кетире билирлер! Билинъиз ки, бид’атларнынъ телюкелеринден бириси – ким янъылыкъ кирсете ве о янъылыкъларны излей, демек о Аллахны ве Онынъ Пейгъамберини яланджы сая. Аллах бизни бундан къорчаласын! Не ичюн?! Чюнки Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) деди:
الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا
«Бугунь сизге дининъизни тамамладым, узеринъизге ниметимни тамаладым ве сиз ичюн дин оларакъ Ислямны бегендим».
(«аль-Маида», 5:3).
Ве эгер бир кимсе бу динге даа бир шей къошмакъ керек деп сайса, демек о Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) ялан айтты деп тюшюне, ве О бу динни тамаламады деп тюшюне. Ве имам Малик бойле сёзлер айтты: «Ким де ким динге янъылыкъ (бид’а) кетирсе ве оны яхшы сайса, демек о Мухаммедны эндирильгенге къаршы намердане давранды деп исбатлай». Яни еткизеджек эр бир шейни еткизмеди, чюнки Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля): «Бугунь сизге дининъизни тамамладым». Сон исе имам Малик деди: «О заман дин олмагъан шей (Мухеммеднинъ ﷺ девиринде), бугунь дин олмаз»…
Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) бизлерни мувахидлерден япсын ве Пейгъамберимизни ﷺ Суннетине сым-сыкъ сарылгъанлардан япсын.
اَلله اََكْبَرُ اَلله اَكْبَرُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله الله اَكْبَرُ، الله اَكْبَرُ وَللهِ الْحَمْدُ
Эй Аллахнынъ къуллары! Бу кунь мусульманлар ичюн буюк байрам куню, языкъ ки, чокъ мусульманлар гюнах ве тазир этильген шейлер япалар. Бу шейлерден бириси – бу акъай ве апайларны къарышмасы, не заман акъай ве апайлар бир ерде топланалар, бир меджлисте булуналар, байрамны берабер къайд этелер. Бу ясакътыр, эй Аллахныъ къуллары! Шериатнынъ макъсады – бу шейни яптырмамакъ. Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) Пейгъамберимизни ﷺ апайлары акъкъында бойле буюра:
وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِن وَرَاءِ حِجَابٍ
«Пейгъамбернинъ къадынларындан бир шей истеген вакътынъызда, перде артындан истенъ».
(«аль-Ахзааб», 33:53).
Пейгъамберимиз ﷺ бу шей олмамасына – джинислер къарышмамасына бутюн себеплерни япа эди. Бакъынъыз: энъ темиз ерлерде биле – джамилерде, инсаннынъ башына олмайджакъ фикирлер кельмейджек ерде, чюнки инсанлар джамиге ибадет этмек ичюе келелер, — бу ерде биле акъайларнынъ сафларыны апайларнынъ сафларындан айры япты. Ве Пейгъамберимиз ﷺ намазыны битиргенинен, о хемен кетмез эди. Не себептен? Апайлар чыкъмагъана къадар, акъайлар отурмалары ичюн, джинислер къарышмамасы ичюн. Пейгъамберимиз ﷺ джамисинде апайлар кирмелери ве чыкъмалары ичюн айры къапу япкъан. Булар эписи джинислер къарышмамасы ичюндир. Эй Аллахнынъ къуллары, языкъ ки, мусульманлар бугунь, акъайлар ве апайлар бир ерде къувангъан байрамлар япалар.
Девамында, эй Аллахнынъ къуллары! Бу куньлерде пек сыкъ таркъалгъан шейлерден бириси, — бу мусульманларны йыр ве музыка динълемелери. Бу гюнахтыр, эй Аллахнынъ къуллары, бу Аллахнынъ сёзюнден чыкъмакътыр, чюнки Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) бу шейни, музыканы, айлакъ сёзлер (ляхва ль-хадис), деп адландырды:
وَمِنَ النَّاسِ مَن يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ
«Аллаh ёлундан саптырмакъ ве сонъунда да, онынънен алай этмек ичюн бош лафны сатын алыр».
(«Лукъман», 31:6).
Ибн Месуд (Аллах ондан разы олсун), Пейгъамберимизни ﷺ сахабеси, емин этти ве деди: «Бу айлакъ сёз – бу йыр ве музыкадыр».
Бу хадисны ибн Аби Шуейба (6/310) ве аль-Хаким (2/411) теслим эттилер, шейх аль-Альбани бу хадиске сахих деди.
Аби Малик аль-Ашари (Аллах ондан разы олсун) ривает эткен хадисте Пейгъамберимиз ﷺ деди:
لَيكونَنَّ من أمَّتِي أقوامٌ، يَستحِلُّون الحِرَ والحريرَ، والخمرَ والمعازفَ
«Меним умметимде ойле инсанлар пейда оладжакълар, олар кахпеликни, йипекни, шарапны ве чалгъы алетлерини мумкюн деп саяджакълар».
аль-Бухари (5590).
Бунъа изин берильмез! Тек апайлар ичюн изин берильген шейлерден – базы алимлер биле дейлер, юфакъ къызлар ичюн изин берильген, — бу чанчыкъсыз даре, тек онъа урмакъ, ве бельким онъа ярашкъан шиирлер айтмакъ. Амма бу изин берильген шей тек яш апайлар ичюн, акъайлар ичюн дегиль.
Бу куньлерде, байрам къайд этильгенде пек сыкъ япылгъан шейлерден, — бу арткъачлыкъ, керегинден чокълукъ, исраф. Бу мусульманлар ичюн мумкюн дегиль! Бакъынъыз адамлар не къадар исраф япалар. Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) Къуранда деди:
يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ
«Эй, Адем огъуллары! Эр седжде эткенинъизде гузель урбаларынъызны кийинъ; ашанъ, ичинъ, факъат исраф этменъ; чюнки, Аллаh исраф эткенлерни севмез».
(«аль-А’раф», 7:31).
Эй Иман эткенлер! Эльбетте, бу кунь, Ораза байрам куню, — бу мусульманлар ичюн къуванч ве шенълик кунюдир. Мусульманлар Рамазан биткенине къуванмайлар, олар Юдже Аллах тарафындан даа бир Рамазанны кечирип Юдже Аллахкъа ибадетте екюнлемеге имкян бергенине къуваналар, бу энъ буюк нийметни – хайыр амеллер япмакъны, алгъанларына къуваналар
قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِكَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيْرٌ مِّمَّا يَجْمَعُونَ
«Де ки: Анджакъ, Аллаhнынъ лютфи ве рахметинен, иште, буларнен севинсинлер. Бу, оларнынъ (дюнья малы оларакъ) топлагъанларындан даа хайырлыдыр».
(«Юнус», 10:58).
Тек бунъа иман эткенлер къувансын! Дюнья гузелликлерине къуванманъыз, Юдже Яратыджынъызгъа ибадет этмеге имкян берильгенине къуванынъыз.
Онынъ ичюн бу куньлерде хатырламакъ истейим, эбет, Рамазан битти, амма Юдже Аллахкъа ибадет – бу мевсим урбасы дегиль: оны Рамазангъа кийдинъ сонъ исе оны чыкъарып бир йылгъа унуттынъ. Ёкъ! Рамазандан сонъ заифлешменъиз! Эй Аллахнынъ къуллары, сиз Аллахны пек чокъ онъдынъыз, сиз Аллахнынъ джамилерине чокъ кельдинъиз, сиз чокъ ве хушу’ иле намазлар къылдынъыз, сиз бу айда Аллахнынъ Китабыны окъудынъыз. Эбет, Рамазандан сонъ инсанынъ ибадети заифлеше ве Рамазан айындаки киби олмай. Сиз Рамазан айында олгъанына къайтмасанъыз биле, Рамазандан эввель олгъан вазиетинъизге къайтманъыз. Бу ибадет дереджесини аз олса биле тутмагъа тырышынъыз, оны Рмазандан сонъ биле тутынъыз: аз олса биле амма эр вакъыт гедже намазларынъызны къылынъыз, Аллахнынъ Китабыны окъунъыз. Аллахны чокъ анъынъыз, Аллахнынъ эвлерини, Аллахнынъ джамилерини унутманъыз.
Эй Аллахнынъ къуллары! Бу куньде сой акъраба багъыны тутмакъ керек олгъаны акъкъында айтмагъа истейим. Сой акъраба багъыны бозмакъ – бу мусульманлар арасында пек таркъалгъан шейлерден олды! Сой акъраба арасында севги ве бераберлик – айни бунъа бизни Ислям давет эте, бу багъны бозмагъа мусааде этмей. Сой акъраба арасыны бозмакъ – бу шейтаннынъ макъсадыдыр. Пейгъамберимиз ﷺ деди:
من أحَبَّ أنْ يُبْسَطَ لَهُ في رِزْقِهِ، ويُنْسأَ لَهُ في أثَرِهِ، فَلْيَصِلْ رَحِمَهُ
«Ким де ким рызкъы зияделешмеге ве омюри узайтылмагъа истесе, сой акъраба багъыны къавий тутсын».
аль-Бухари (5986) ве Муслим (2557).
Эй Аллахнынъ къуллары, бу куньде иман эткен кимселерни, Тавхидке, Суннетке ве бири бирине севги корьсетмеге сым-сыкъ сарылмаларына давет этем. Бири биринъизге тебессюм иле давранынъ ве юмшакъ олунъ, бири биринъизге къаршы ильтифатлы олунъыз, бири биринъизни севинъиз. Пейгъамберимиз ﷺ деди:
تَبَسُّمُكَ فِي وَجْهِ أَخِيكَ لَكَ صَدَقَةٌ
«Озь къардашынъа къаршы тебессюминъ – бу садакъадыр».
ат-Тирмизи (1956) ве ибн Маджах (529), шейх аль-Альбани бу хадиске сахих деди.
Эй иман эткенлер! Аллахнынъ мерхамети иле биз бу куньге яшап еттик. Ве мен истер эдим ки, бу кунь бир шей акъкъында тюшюнинъиз: Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) Онынъ эвлеринде бизлерге топланмагъа насип этти, Пейгъамберимизни ﷺ Суннетине коре Юдже Аллахкъа ибадет этмеге бизге насип этти, ве айни заманда биз хавфсызлыкъта булунамыз, бизге ич бир шей телюке япмай, биз толусынен раатлыкътамыз. Эй Аллахнынъ къуллары сиз бу шейлерге Юдже Раббинъизге хамд корьсетесизми?! Зира, эгер хамд этсенъиз, сизге Озь мерхаметини зияделештирир, эгер исе шукюр этмекни унутсанъыз, О сизни Озь мерхаметинден махрум къалдырыр. Онынъ ичюн бу шейлерге Аллахны макътамагъа унутманъыз, эй Аллахнынъ къуллары. Юдже Аллахкъа раат-раат ибадет этмеге, Пейгъамберимизни ﷺ Суннетини кутьмеге чаре олмагъан не къадар чокъ ерлер бар яда олар бизлер киби раатлыкъта яшамайлар!
Эй Аллахнынъ къуллары! Бу куньде озюмни ве сизлерни инсанларгъа къаршы зулум япмакътан тенбийлемеге истейим. Инсанларгъа къаршы зулум япманъыз, чюнки зулумнынъ сону пек фенадыр. Чюнки, эгер зулум корьген инсан Юдже Аллахкъа ду’анен мураджаат этсе, онынъ дуасынен Юдже Аллах арасында маниа ёкъ, Юдже Аллах бу ду’аны яда къаргъышны къабул эте. Онынъ ичюн тюшюнип бакъынъыз, сиз озь аиленъизге къаршы, озь апайынъызгъа ве эвлядларынъызгъа къаршы, озь къомшуларынъызгъа къаршы, озь достларынъызгъа къаршы, сизде ишлеген кимселерге къаршы залым дегильсинизми. Тоз агъырлыгъында олгъан хакъсызлыкъкъа изин бермеген Раббинъизни узеринде топланаджагъынъызны хатырланъыз, ве инсанлар арасында эсаплашув оладжагъыны хатырланъыз. Адалетликке тырышынъыз, адалетликни тутынъыз, чюнки Юдже Аллах адалетни север.
Эй Аллахнынъ къуллары! Бу куньде озюме ве сизге хатырламагъа итсейим, ана-баба хакъларыны ерине кетиринъиз. Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) ана-баба хакъларыны Къураннынъ чокъ еринде Озь хакъларынен берабер хатырлай, Юдже Аллах дей: «Манъа ибадет этинъиз ве ана-бабагъа гузель давранынъыз». Бу хакъларны бирлештире. Ана-бабанынъ энъ онемли хакъкъы – бу, оларгъа гузель давранмакътыр (аль-бирр). Ве эгер сиз ана-бабанъызгъа кереги киби давранмагъаныъызны билесиз исе, даа чаре бар олгъанда, бутюн кейфиетлерни бозаджакъ олюм кельмеден озь табиатынъызны деништиринъ. Эгер сизнинъ ана-бабанъыз яда экисинден бириси тири исе, бу фырсатнен къулланынъыыз.
Ана-бабаны алсакъ, оларгъа мураджаат. Озь эвлядларынъызгъа къаршы адалетли олунъыз. Эвлядларынъызны арасында адалетли олунъыз ве Аллахтан къоркъунъыз. Бирисини устюн тутып экинджисини ихмал этменъиз, чокъ кимселер озь эвлядларына къаршы бойле япалар: бирисилерини севелер, оларны устюн туталар, дигерлерини исе ихмал этелер, эгер эвлядларынъыз сизге къаршы софу олгъанларыны, сизлерни севгенлерини, урьмет эткенлерини истесенъиз, себеплерден бириси – бу эвлядларынъызгъа къаршы адалетли олмакъ.
Эй Аллахнынъ къуллары, озюме ве сизлерге намазны хатырламагъа истейим. Намазны алсакъ, бизлерде не къадар къоркъунчлы къачырмакълар бар! Энъ онемлиси, сиз фарз намазларыны насыл япкъанынъызгъа эмиет беринъиз ве чаре бар исе оларны джамилердеми япасыныз. Пейгъамберимиз ﷺ вефат этеджекте онынъ сонъки сёзлери ве васиетлери шойле эди:
الصَّلاَةَ الصَّلاَةَ
«Намаз, намаз».
Абу Дауд (5156), Ахмад (585) ве ибн Маджах (2698), шейх аль-Альбани бу хадиске сахих деди.
Эй Аллахнынъ къуллары! Озюмни ве сизлерни бу Рамазан мектебинден, файда алмагъа давет этем, чюнки Рамазан – бу такъва мектеби эди. Келинъиз бу Рамазандан алгъанымызны, такъва дерслерини къорчалайыкъ.
Эй апайлар! Пейгъамберимиз ﷺ байрам хутбелерини кечириркен, айрыджа апайларгъада мураджаат эткен, чюнки о апайларны байрам намазына келмелерине давет эткен.
Эй апайлар! Юдже Аллахтан, Яратыджынъыздан къоркъунъыз! Безенменъиз, сюсленменъиз, ясакъ олгъан вуджуд азаларынъызны ачманъыз ве эджнебий инсанларгъа озь дюльберликлеринъизны чыкъарманъыз, чюнки бу энъ буюк гюнахтыр ве тазир этильген амеллердендир! Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) буны Пейгъамберимизни ﷺ апайларына ясакъ эткен ве деген:
وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى
«Эски джахилие адетинде олгъаны киби, ачылып-сачылманъ».
(«аль-Ахзааб», 33:33).
Эгер бу му’минлернинъ аналарына эмир этильди исе – эджнебий кимселер огюнде сюсленмек ясакъ олды исе, демек олардан сонъ бутюн апайларгъа ясакъ этильгендир. Бу шей – сюсленмек, хиджабны бозмакъ, озь дюльберликлерни эджнебийлерге ачмакъ – бу Юдже Аллахны ачувыны чыкъара. Пейгъамберимиз ﷺ деди:
صِنْفانِ مِن أهْلِ النَّارِ لَمْ أرَهُما
«Мен даа корьмеген эки чешит Джехеннем сакинлери (оладжакъ)» — ве эки категорияны тариф этти:
نساء كاسيات عاريات، مائلات مميلات، رءوسهن كأسنمة البخت المائلة، لا يدخلن الجنة ولا يجدن ريحها
«Бу апайлар яры урбасы бар, яры чыплакъ (яни не урбалы дегиль не чыплакъ дегиль), олар озьлери гюнахкъа тюрленелер ве тюрлетелер, оларнынъ башлары санки бухтин девелернинъ орькечлери киби (яни олар сачларыны санки экинджи баш киби япалар, олар оксек перчемлер япалар). Олар Дженнетке кирмезлер ве онынъ къокъусыны дуймазлар».
Муслим (2128).
Билинъиз ки, эй апайлар, сизнинъ имаенъиз ве сизнинъ намусынъыз сизнинъ хиджабынъыздадыр, сиз иле Аллахнынъ Шериатыны кутьмектедир. Онынъ ичюн перишанлыкъкъа, арзу ве истеклерге давет эткен, мусульман апайы бозулгъаныны ве перишан олгъаныны истеген кимселерден сакъынынъыз.
Эй иман эткен апай! Озь акъайынъа ярдымджы ол, онъа тиреме ол, онъа бойсун, озь омюр аркъадашынъа къаршы табийсизлик корьсетме, ве сен буюк мукяфаткъа наиль олурсынъ. Эвинъе, тек акъайынъ изин берген кимселерни, оларнынъ кельмесине акъайынъ разы олгъан кимселерни йибер, онынъ ве озь малынъны онынъ изинисиз масраф этме, онынъ разылыгъысиз эвден чыкъма.
Эй апайлар, къуванынъыз! Аллахнынъ Эльчиси ﷺ деди:
«Эгер апай киши озь беш намазыны къылса ве оразасыны (Рамазан айында) тутса, озь намусыны къорчаласа ве озь акъайына бойсунса, о заман о Дженнетнинъ секиз къапусындан истегенинден кире билир».
Ахмад (1/191), шейх аль-Альбани бу хадиске сахих деди.
Эй Аллахнынъ къуллары! Бизим куньлерде сыналынгъанымыз беля, — бугунь чокъ инсанлар Аллахнынъ дини акъкъында бильгисиз айталар ве бильгисиз фетвелер чыкъаралар, ве айни заманда дженк ве барышыкънен багълы олгъан суаллерде, хиджре ве дигер шейлер акъкъында. Бу шейлерден сакъынынъыз! Сиз о бильгини тек буюк ве мешур алимлерден яда олардан еткизип кетирген инсанлардан талап этмек керексинъиз. Бугуньки куньде интернет кенълигинде не къадар чокъ инсанларнынъ янълышлары бар, олар озьлерини алим саялар, амма инсанлар исе оларны окъуп, оларны динълеп олардан бильги талап этелер! Билинъиз, бу бильги – бу сизнинъ дининъиздир, онынъ ичюн озь дининъизни кимден талап эткенинъизге бакъынъыз.
Эй Аллахнынъ къуллары! Бугунь (бу хутбе айтылгъан сене) Аллахнынъ мерхамети иле Юдже Аллах ойле япты ки, эки байрам бир куньге раст кельди: бу Ораза байрам ве Джума куню. Пейгъамберимиз ﷺ бир кере байрам намазыны япты, сонъ исе адамларгъа чевирилип деди:
يا أيها الناس إنكم قد أصبتم خيرا وأجرا وإنا مجمعون فمن أراد أن يجمع معنا فليجمع، ومن أراد أن يرجع إلى أهله فليرجع
«Эй инсанлар, сиз хайыр къазандынъыз (сиз шимди байрам намазыны къылдынъыз), сиз мукяфат къазандынъыз. Биз джуманыда япаджамыз. Ким бизнен берабер джуманы къылмагъа истесе, япсын, ким исе озь аилесине къайтмагъа истесе, къайтсын».
ат-Табарани (13591).
Осман ибн Аффан, халифлерден бириси, айни бойле олгъан заман, байрам джуманен раст кельген заман, деди: «Эй инсанлар! Бугунь эки байрам раст кельген кунь, Мединени этрафындан кельген кимселер джуманы беклемеге истеселер, беклесинлер, ким исе къайтмагъа истесе, мен онъа изин берем, чюнки бу Пейгъамберимизни ﷺ Суннетидир». Али ибн Аби Талиб (Аллах ондан разы олсун) деди: «Ким джуманы япмагъа истесе, япсын, ким исе отурмагъа истесе, отурсын». Яни ким эвинде отурмагъа истесе, отурсын, бунъа изин берильген. Бойледже, ким байрам намазаны япты исе, онъа кельди исе, онъа джума намазына кельмемеге изин бериле. О не япа? Ойле намазыны вакъыты кельген сонъ, о ойле намазыны къыла. Эльбетте, эгер инсан джамиге келип джума намазыны къылса, бу даа хайырлыдыр. Бу рухсетке алякъалы олмагъан инсан, келип джума намазыны къылмасы ваджиптыр.
Биз, эр даим Тири олгъан, Юдже Аллахкъа ялварамыз, бу айда олгъан бизим ибадетлеримизни ве оразаларымызны, гедже намазларымызны ве дигер амеллеримизни къабул этсин. Юдже Аллах бизим хаталарымызны ве ихмалымызны ортьсин ве бизге оларны багъышласын. Юдже Аллах бу Рамазанны бизлерге Джехеннем атешинден къорчаланмагъа себеп япсын. Юдже Аллах бизлерге Онынъ динини анънамагъа имкян берсин, бизлерге файдалы илим ве Пейгъамберимизни ﷺ излемеге насип этсин.
•┈┈••❀••🔹••❀••┈┈••┈┈••❀••🔹••❀••┈┈••┈┈••❀••🔹••❀••┈┈••┈┈••❀••🔹••❀••┈┈•
بسم الله الرحمن الرحيم
Ey iman etkenler, Yüce Allahtan aqiqiy taqvanen qorquñız! Ey iman etkenler, İslâmnıñ qaviy sapına sarılıñız! Ey iman etkenler, qaviy ve taypınmadan Peyğamberimizni ﷺ Sunnetini ve yolunı izleñiz, tek o zaman siz eñ yüksek derecelerge nail olursıñız.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ
«Ey, iman etkenler! Allahtan, Oña yaraşqan şekilde qorquñ ve ancaq musulmanlar olaraq can beriñ».
(«al-İmran», 3:102).
Ey iman etkenler! Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) mahlüqlarnı yarattı: cin ve insanlarnı – önemli şey ve yüksek maqsad içün. Bu nasıl şey?! Yüce Allah bütün mahlüqlarnı yaratqanını maqsadı, yer yüzüne Peyğamberlerni yollatqanını maqsadı, Yüce Allahnıñ Cennet ve Cehennemniñ yaratqanını maqsadı, mıtlaqa olacaq Mahşer kününiñ felâketini yaratılmasını maqsadı. Bu maqsad, Yüce Allahnıñ bütün emirlerinden eñ önemli emiri, bu Tevhid, bu tek Yüce Allahqa (Subhanahu va Ta’alâğa) ibadet etmektir. Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) dey:
وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ
«Men cinlerni ve insanlarnı, ancaq maña qullıq etsinler diye yarattım».
(«az-Zariyyat», 51:56).
Ve kenede Allah (Subhanahu va Ta’alâ) dey:
وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ مِن رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِي إِلَيْهِ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ
«Senden evel iç bir resul yollamadıq ki, oña: «Menden başqa İlâh yoqtır; o alda, maña qullıq etiñ», diye vahiy etken olmayıq».
(«al-Anbiyya», 21:25).
Ey iman etkenler, Allahnıñ Tevhidini riayet etiñ! İçiñizde ve tışıñızda Yüce Yaratıcığa ibadet eterken, öz qalpleriñizni sizniñ Rabbiñiznen bağlarken, şirkniñ er bir sıfatından ve çeşitinden yüz çevirerken.
Biliñiz, ey Allahnıñ qulları, bu şey, çoq insanlar ihmal etken şey, o aqqında insanlar deyler: «Daa ne qadar Tevhid aqqında laf etmek mümkün?!», bu insan içün bu dünyada ve ahirette havfsızlıq qazanmağa eñ önemli sebeptir. Bu aqqında Yüce Rabbimiz Quranda böyle buyurmaqta:
الَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يَلْبِسُوا إِيمَانَهُم بِظُلْمٍ أُولَئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَهُم مُّهْتَدُونَ
«İnanıp da, imanlarına er angi bir aqsızlıq bılaştırmağanlar bar ya, işte, işanç olarnıñdır ve olar doğru yolnı tapqanlardır».
(«al-Añam», 6:82).
«imanlarına er angi bir aqsızlıq bılaştırmağanlar» — aqsızlıq, bu ne demek?! Adaletsizlik – bu ne?! Biliñiz ki, eñ büyük adaletsizlik – bu şirktir. Bu ayette Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) şirk aqqında ayta. Nasıl Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) şirk aqqında dedi:
إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ
«Doğrusı, şirk büyük bir zulumdır».
(«Luqman», 31:13).
Ey qardaşlarım, ey musulmanlar! Biliñiz ki, Tevhid – bu Yüce Allahnıñ tarafından yer yüzünde insanlarnı ükümran qoymasına en önemli sebeptir. İnsanlarğa yer yüzünde Allahnıñ tarafından havfsızlıq berilmesine eñ önemli sebeptir. Bu sebepten Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) insanlarnı qaviyleştire ve olarnıñ dinine büyüklik nasip ete. Bu sözlerni diñleñiz ve tüşüniñniz! Rabbiñiz dey:
وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا
«Allah sizlerden iman etip, yahşı davranışlarda bulunğanlarğa, özlerinden evelkilerni saip ve hakim etkeni kibi, olarnı da yer yüzüne saip ve hakim etecegini, olar içün begenip seçken dinni (İslâmnı) olarnıñ eyiligine yerleştirip qorçalaycağını ve (keçirgen) qorquları müddetinden soñ, bunıñ yerine olarğa işanç teminleycegini vade etti. Çünki, olar maña qullıq eterler; iç bir şeyni maña ortaq tutmazlar».
(«an-Nur», 24:55).
Havfsızlıq, yer yüzünde qaviyleşmek, Allahnıñ tarafından yer yüzünde ükümran yapmasınıñ sebepleri, — bu Tevhid!
Nasıl biz musulmanlar içün havfsızlıq, büyüklik ve yer yüzünde qaviyleşmek ve olarnı ükümran olmasını isteymiz, eger bugün ummanıñ vaziyeti böyle alda ise, milletler ve qavımler lâhitlerge barıp ölülerge ibadet etmekteler, toplum toplum insanlar öz muhtaclarınen Allahqa degil «azizlerge» muracat eteler, «aziz» yerlerge barıp anda öz sıqıntılarını çezmesini qıdıralar, ne zaman insanlar Kâbeni kenarından ğayrı başqa yerlerde, mezarlıqlar etrafında tavaf eteler, qurbanlarını Allah rizası içün degil başqa kimseler içün keseler, şirk olğan nazar boyucaqları, amayıllar, fal baqmaları, falcılarğa muracat etmeleri aqqında daa aytmaymız?! Ve eñ qorqunçlısı, bu bilgi ve alim sayılğan insanlar tarafından tazir eşitmeymiz, bu eñ büyük günahtır. Allahtan ğayrı yardımcı yoq. Ve sizlerde böylelerniñ sırasından olmañız!
Pek az kimse Tevhid ne olğanını ve bu şeyniñ emiyetini bile. Şaşıp seyir etesiñ, ne zaman Tevhidke davet etilgende insanlarnı yüz çevirgenlerini köresiñ ve olar deyler: «Daa vaqıt kelmedi» yada «Bu önemli degil», ne zaman şirkten tenbiylemekten yüz çevireler. Şirk ise – bu yer yüzünde Allahnıñ sözünden çıqıp yapılğan eñ büyük günahtır. Musulmanlar iç bir vaqıt şirkke batmazlar dep bir kimse garantiya berdimi aceba?! Öyle ise, ne içün Tevhidke davet etmek ve şirkten saqındırmaq öyle zaifleşe?! Tevhidke, Rabbisine davet etmek yerine siyasetke batmağa, türlü siyaset firqaların qoşulmağa, bu dunyanıñ güzelliginen aldanmağa ve başqa Allahnıñ emir etmegen şeylerine davet eteler.
Ey Allahnıñ qulları, Allahnıñ elçilerini vazifesi – bu Tevhidke davet etmek edi. İnsanlarğa Tevhidnı ve Allahnıñ dinini yetkizmek edi. Nuh (aleyhi selâm) öz milletiniñ arasında, yer yüzünde elli yıl yetmeden biñ yıl bulundı. O nenen oğraştı?! O, öz milletini aman-aman on asır Tevhidke davet etti. Muhammed peyğamber ﷺ , o kelgeninen, birinci kününden başlap soñki künlerine qadar o nege davet etti, ve tek on üç yıl devamında tek Tevhidke davet etti?! Tek Tevhidke davet etti ve ölümden evvel bile Tevhidke davet etken edi. Aişe anamız (Allah ondan razı olsun) rivayet ete ve ibn Abbas (Allah ondan razı olsun) rivayet ete, Peyğamberimizge ﷺ ölüm kelgeni zaman, o öz betini urbasınen qapatıp yata edi, ve ne zaman oña nefes almağa ağır olğanından soñ o urbasını çetke aldı. Ve onıñ aytqan soñki sözleri şöyle edi, — evelki cemiyetlerniñ, ehlil kitaplarnıñ, öz peyğamberleriniñ mezarlarını mescit yapqanlarnıñ, ibadet yeri yapqanlarnıñ üstlerine lânet kelsin, böylece olarnıñ yapqanlarından, şirkten tenbiyledi. Bu hadisnı al-Buhari (435) ve Müslim (531) teslim ettiler.
Eger biz qurtulış istesek, ey musulmanlar, muvafaqiyet istesek, demek biz Tevhidnı tutmaq kerekmiz! Ve er birimiz, istisna olmadan, birinciden özünden başlamaq kerek, öz Tevhidini tekşirmek kerek, öz yaqınlarından başlamaq kerek, öz ailesinden, öz arqadaşlarından, öz etrafından, olarnı Yüce Allahqa ibadet etmege, Onıñ asla şerigi olmağanına davet etmek kerek, ve özüne ve etraftakilerine şirkni er bir sıfatında yasaq etmek kerek.
Biliñiz, ey Allahnıñ qulları, şeytannıñ eñ qorqunçlı ayneciliginden ve ayin-oyunlarından – bu insanğa böyle şey ögütlemek: «Sen öylede musulman olaraq doğuldıñ», «Sen bütün ömür yaşap musulman etraflığında östüñ, sen Tevhidnı bilesiñ, saña şirk qorqutmaz». İnsan, Tevhidnı bile ve añnay. Ve oña hatırlamağa kerek degil ve onı şirkten tenbiylemege kerek degil, dep tüşüne. Bu şeytannıñ eñ qorqunçlı qapqanıdır!
Ey musulmanlar! Biliñiz ki, Allahnıñ elçileri özlerine qarşı şirkten qorqa ediler, olar ise insaniyetiñ eñ saylama insanları edi. İbrahim (aleyhi selâm), Allahnıñ sevimlisi (halilü Llah), özü içün ve nesili içün şirkten qorqqan kimse edi. Onıñ nesili – bu kimler? Onıñ nesilinde Allahnıñ peyğamberleri, — ve o özü içün ve olar içün şirkten qorqa edi. Ve Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ), İbrahimnı (aleyhi selâm) du’anen muracat etkeni aqqında bizge haber ete:
وَاجْنُبْنِي وَبَنِيَّ أَن نَّعْبُدَ الْأَصْنَامَ
«Meni ve oğullarımnı putlarğa tabınuvdan uzaq tut».
(«İbrahim», 14:35).
İbrahim at-Taymi, seleflerden, devamcılardan birisi, bu ayetni oquğan soñ böyle sözler ayttı: «İbrahimden soñ kim bu belâdan (şirkten) kefil olur?» Yani İbrahimden soñ kimniñ şirkten qorqmamağa aqqı bar?! Sen kimsiñ, ve İbrahim (aleyhi selâm) kim?!
Ey iman etkenler! Biliñiz, şeytannıñ eñ qorqunçlı vasta ve usullarından – bu insanlarnı dinde yañılıqqa (bid’atqa) davet eterken şaşmalatmaq. Bu şeytannıñ eñ qorqunçlı ayneciliginden, ve bu şeytannıñ sevgen şeylerinden. Oña insanlarnı günahqa kirsetmekten bid’atqa kirsetmek daa hoşludır, çünki bu musulmanlarnı ve ümmetni parçalay. Bid’at – bu Allahnıñ ve Onıñ Peyğamberiniñ tayin etmegen şeyni dinge ketirmektir.
Bid’atlarnıñ telükesi pek büyüktir, ve olar pek çoq belâ ketire bilirler! Biliñiz ki, bid’atlarnıñ telükelerinden birisi – kim yañılıq kirsete ve o yañılıqlarnı izley, demek o Allahnı ve Onıñ Peyğamberini yalancı saya. Allah bizni bundan qorçalasın! Ne içün?! Çünki Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) dedi:
الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا
«Bugün sizge diniñizni tamamladım, üzeriñizge nimetimni tamaladım ve siz içün din olaraq İslâmnı begendim».
(«al-Maida», 5:3).
Ve eger bir kimse bu dinge daa bir şey qoşmaq kerek dep saysa, demek o Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) yalan ayttı dep tüşüne, ve O bu dinni tamalamadı dep tüşüne. Ve imam Malik böyle sözler ayttı: «Kim de kim dinge yañılıq (bid’a) ketirse ve onı yahşı saysa, demek o Muhammednı endirilgenge qarşı namerdane davrandı dep isbatlay». Yani yetkizecek er bir şeyni yetkizmedi, çünki Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ): «Bugün sizge diniñizni tamamladım». Son ise imam Malik dedi: «O zaman din olmağan şey (Mühemmedniñ ﷺ devirinde), bugün din olmaz»…
Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) bizlerni muvahidlerden yapsın ve Peyğamberimizni ﷺ Sunnetine sım-sıq sarılğanlardan yapsın.
اَلله اََكْبَرُ اَلله اَكْبَرُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله الله اَكْبَرُ، الله اَكْبَرُ وَللهِ الْحَمْدُ
Ey Allahnıñ qulları! Bu kün musulmanlar içün büyük bayram künü, yazıq ki, çoq musulmanlar günah ve tazir etilgen şeyler yapalar. Bu şeylerden birisi – bu aqay ve apaylarnı qarışması, ne zaman aqay ve apaylar bir yerde toplanalar, bir mecliste bulunalar, bayramnı beraber qayd eteler. Bu yasaqtır, ey Allahnı qulları! Şeriatnıñ maqsadı – bu şeyni yaptırmamaq. Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) Peyğamberimizni ﷺ apayları aqqında böyle buyura:
وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِن وَرَاءِ حِجَابٍ
«Peyğamberniñ qadınlarından bir şey istegen vaqtıñızda, perde artından isteñ».
(«al-Ahzaab», 33:53).
Peyğamberimiz ﷺ bu şey olmamasına – cinisler qarışmamasına bütün sebeplerni yapa edi. Baqıñız: eñ temiz yerlerde bile – camilerde, insannıñ başına olmaycaq fikirler kelmeycek yerde, çünki insanlar camige ibadet etmek içüye keleler, — bu yerde bile aqaylarnıñ saflarını apaylarnıñ saflarından ayrı yaptı. Ve Peyğamberimiz ﷺ namazını bitirgeninen, o hemen ketmez edi. Ne sebepten? Apaylar çıqmağana qadar, aqaylar oturmaları içün, cinisler qarışmaması içün. Peyğamberimiz ﷺ camisinde apaylar kirmeleri ve çıqmaları içün ayrı qapu yapqan. Bular episi cinisler qarışmaması içündir. Ey Allahnıñ qulları, yazıq ki, musulmanlar bugün, aqaylar ve apaylar bir yerde quvanğan bayramlar yapalar.
Devamında, ey Allahnıñ qulları! Bu künlerde pek sıq tarqalğan şeylerden birisi, — bu musulmanlarnı yır ve muzıka diñlemeleri. Bu günahtır, ey Allahnıñ qulları, bu Allahnıñ sözünden çıqmaqtır, çünki Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) bu şeyni, muzıkanı, aylaq sözler (lâhva l-hadis), dep adlandırdı:
وَمِنَ النَّاسِ مَن يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ
«Allah yolundan saptırmaq ve soñunda da, onıñnen alay etmek içün boş lafnı satın alır».
(«Luqman», 31:6).
İbn Mesud (Allah ondan razı olsun), Peyğamberimizni ﷺ sahabesi, yemin etti ve dedi: «Bu aylaq söz – bu yır ve muzıkadır».
Bu hadisnı ibn Abi Şuyeyba (6/310) ve al-Hakim (2/411) teslim ettiler, şeyh al-Albani bu hadiske sahih dedi.
Abi Malik al-Aşari (Allah ondan razı olsun) rivayet etken hadiste Peyğamberimiz ﷺ dedi:
لَيكونَنَّ من أمَّتِي أقوامٌ، يَستحِلُّون الحِرَ والحريرَ، والخمرَ والمعازفَ
«Menim ümmetimde öyle insanlar peyda olacaqlar, olar kahpelikni, yipekni, şarapnı ve çalğı aletlerini mümkün dep sayacaqlar».
al-Buhari (5590).
Buña izin berilmez! Tek apaylar içün izin berilgen şeylerden – bazı alimler bile deyler, yufaq qızlar içün izin berilgen, — bu çançıqsız dare, tek oña urmaq, ve belkim oña yaraşqan şiirler aytmaq. Amma bu izin berilgen şey tek yaş apaylar içün, aqaylar içün degil.
Bu künlerde, bayram qayd etilgende pek sıq yapılğan şeylerden, — bu artqaçlıq, kereginden çoqluq, israf. Bu musulmanlar içün mümkün degil! Baqıñız adamlar ne qadar israf yapalar. Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) Quranda dedi:
يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ
«Ey, Adem oğulları! Er secde etkeniñizde güzel urbalarıñıznı kiyiñ; aşañ, içiñ, faqat israf etmeñ; çünki, Allah israf etkenlerni sevmez».
(«al-A’raf», 7:31).
Ey İman etkenler! Elbette, bu kün, Oraza bayram künü, — bu musulmanlar içün quvanç ve şeñlik künüdir. Musulmanlar Ramazan bitkenine quvanmaylar, olar Yüce Allah tarafından daa bir Ramazannı keçirip Yüce Allahqa ibadette yekünlemege imkân bergenine quvanalar, bu eñ büyük niymetni – hayır ameller yapmaqnı, alğanlarına quvanalar
قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِكَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيْرٌ مِّمَّا يَجْمَعُونَ
«De ki: Ancaq, Allahnıñ lütfi ve rahmetinen, işte, bularnen sevinsinler. Bu, olarnıñ (dünya malı olaraq) toplağanlarından daa hayırlıdır».
(«Yunus», 10:58).
Tek buña iman etkenler quvansın! Dünya güzelliklerine quvanmañız, Yüce Yaratıcıñızğa ibadet etmege imkân berilgenine quvanıñız.
Onıñ içün bu künlerde hatırlamaq isteyim, ebet, Ramazan bitti, amma Yüce Allahqa ibadet – bu mevsim urbası degil: onı Ramazanğa kiydiñ soñ ise onı çıqarıp bir yılğa unuttıñ. Yoq! Ramazandan soñ zaifleşmeñiz! Ey Allahnıñ qulları, siz Allahnı pek çoq oñdıñız, siz Allahnıñ camilerine çoq keldiñiz, siz çoq ve huşu’ ile namazlar qıldıñız, siz bu ayda Allahnıñ Kitabını oqudıñız. Ebet, Ramazandan soñ insanıñ ibadeti zaifleşe ve Ramazan ayındaki kibi olmay. Siz Ramazan ayında olğanına qaytmasañız bile, Ramazandan evvel olğan vaziyetiñizge qaytmañız. Bu ibadet derecesini az olsa bile tutmağa tırışıñız, onı Rmazandan soñ bile tutıñız: az olsa bile amma er vaqıt gece namazlarıñıznı qılıñız, Allahnıñ Kitabını oquñız. Allahnı çoq añıñız, Allahnıñ evlerini, Allahnıñ camilerini unutmañız.
Ey Allahnıñ qulları! Bu künde soy aqraba bağını tutmaq kerek olğanı aqqında aytmağa isteyim. Soy aqraba bağını bozmaq – bu musulmanlar arasında pek tarqalğan şeylerden oldı! Soy aqraba arasında sevgi ve beraberlik – ayni buña bizni İslâm davet ete, bu bağnı bozmağa musaade etmey. Soy aqraba arasını bozmaq – bu şeytannıñ maqsadıdır. Peyğamberimiz ﷺ dedi:
من أحَبَّ أنْ يُبْسَطَ لَهُ في رِزْقِهِ، ويُنْسأَ لَهُ في أثَرِهِ، فَلْيَصِلْ رَحِمَهُ
«Kim de kim rızqı ziyadeleşmege ve ömüri uzaytılmağa istese, soy aqraba bağını qaviy tutsın».
al-Buhari (5986) ve Müslim (2557).
Ey Allahnıñ qulları, bu künde iman etken kimselerni, Tavhidke, Sunnetke ve biri birine sevgi körsetmege sım-sıq sarılmalarına davet etem. Biri biriñizge tebessüm ile davranıñ ve yumşaq oluñ, biri biriñizge qarşı iltifatlı oluñız, biri biriñizni seviñiz. Peyğamberimiz ﷺ dedi:
تَبَسُّمُكَ فِي وَجْهِ أَخِيكَ لَكَ صَدَقَةٌ
«Öz qardaşıña qarşı tebessümiñ – bu sadaqadır».
at-Tirmizi (1956) ve ibn Macah (529), şeyh al-Albani bu hadiske sahih dedi.
Ey iman etkenler! Allahnıñ merhameti ile biz bu künge yaşap yettik. Ve men ister edim ki, bu kün bir şey aqqında tüşüniñiz: Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) Onıñ evlerinde bizlerge toplanmağa nasip etti, Peyğamberimizni ﷺ Sunnetine köre Yüce Allahqa ibadet etmege bizge nasip etti, ve ayni zamanda biz havfsızlıqta bulunamız, bizge iç bir şey telüke yapmay, biz tolusınen raatlıqtamız. Ey Allahnıñ qulları siz bu şeylerge Yüce Rabbiñizge hamd körsetesizmi?! Zira, eger hamd etseñiz, sizge Öz merhametini ziyadeleştirir, eger ise şükür etmekni unutsañız, O sizni Öz merhametinden mahrum qaldırır. Onıñ içün bu şeylerge Allahnı maqtamağa unutmañız, ey Allahnıñ qulları. Yüce Allahqa raat-raat ibadet etmege, Peyğamberimizni ﷺ Sunnetini kütmege çare olmağan ne qadar çoq yerler bar yada olar bizler kibi raatlıqta yaşamaylar!
Ey Allahnıñ qulları! Bu künde özümni ve sizlerni insanlarğa qarşı zulum yapmaqtan tenbiylemege isteyim. İnsanlarğa qarşı zulum yapmañız, çünki zulumnıñ sonu pek fenadır. Çünki, eger zulum körgen insan Yüce Allahqa du’anen muracaat etse, onıñ duasınen Yüce Allah arasında mania yoq, Yüce Allah bu du’anı yada qarğışnı qabul ete. Onıñ içün tüşünip baqıñız, siz öz aileñizge qarşı, öz apayıñızğa ve evlâdlarıñızğa qarşı, öz qomşularıñızğa qarşı, öz dostlarıñızğa qarşı, sizde işlegen kimselerge qarşı zalım degilsinizmi. Toz ağırlığında olğan haqsızlıqqa izin bermegen Rabbiñizni üzerinde toplanacağıñıznı hatırlañız, ve insanlar arasında esaplaşuv olacağını hatırlañız. Adaletlikke tırışıñız, adaletlikni tutıñız, çünki Yüce Allah adaletni sever.
Ey Allahnıñ qulları! Bu künde özüme ve sizge hatırlamağa itseyim, ana-baba haqlarını yerine ketiriñiz. Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) ana-baba haqlarını Qurannıñ çoq yerinde Öz haqlarınen beraber hatırlay, Yüce Allah dey: «Maña ibadet etiñiz ve ana-babağa güzel davranıñız». Bu haqlarnı birleştire. Ana-babanıñ eñ önemli haqqı – bu, olarğa güzel davranmaqtır (al-birr). Ve eger siz ana-babañızğa keregi kibi davranmağanııznı bilesiz ise, daa çare bar olğanda, bütün keyfiyetlerni bozacaq ölüm kelmeden öz tabiatıñıznı deniştiriñ. Eger sizniñ ana-babañız yada ekisinden birisi tiri ise, bu fırsatnen qullanıñıız.
Ana-babanı alsaq, olarğa muracaat. Öz evlâdlarıñızğa qarşı adaletli oluñız. Evlâdlarıñıznı arasında adaletli oluñız ve Allahtan qorquñız. Birisini üstün tutıp ekincisini ihmal etmeñiz, çoq kimseler öz evlâdlarına qarşı böyle yapalar: birisilerini seveler, olarnı üstün tutalar, digerlerini ise ihmal eteler, eger evlâdlarıñız sizge qarşı sofu olğanlarını, sizlerni sevgenlerini, ürmet etkenlerini isteseñiz, sebeplerden birisi – bu evlâdlarıñızğa qarşı adaletli olmaq.
Ey Allahnıñ qulları, özüme ve sizlerge namaznı hatırlamağa isteyim. Namaznı alsaq, bizlerde ne qadar qorqunçlı qaçırmaqlar bar! Eñ önemlisi, siz farz namazlarını nasıl yapqanıñızğa emiyet beriñiz ve çare bar ise olarnı camilerdemi yapasınız. Peyğamberimiz ﷺ vefat etecekte onıñ soñki sözleri ve vasiyetleri şöyle edi:
الصَّلاَةَ الصَّلاَةَ
«Namaz, namaz».
Abu Daud (5156), Ahmad (585) ve ibn Macah (2698), şeyh al-Albani bu hadiske sahih dedi.
Ey Allahnıñ qulları! Özümni ve sizlerni bu Ramazan mektebinden, fayda almağa davet etem, çünki Ramazan – bu taqva mektebi edi. Keliñiz bu Ramazandan alğanımıznı, taqva derslerini qorçalayıq.
Ey apaylar! Peyğamberimiz ﷺ bayram hutbelerini keçirirken, ayrıca apaylarğada muracaat etken, çünki o apaylarnı bayram namazına kelmelerine davet etken.
Ey apaylar! Yüce Allahtan, Yaratıcıñızdan qorquñız! Bezenmeñiz, süslenmeñiz, yasaq olğan vucud azalarıñıznı açmañız ve ecnebiy insanlarğa öz dülberlikleriñiznı çıqarmañız, çünki bu eñ büyük günahtır ve tazir etilgen amellerdendir! Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) bunı Peyğamberimizni ﷺ apaylarına yasaq etken ve degen:
وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى
«Eski cahiliye adetinde olğanı kibi, açılıp-saçılmañ».
(«al-Ahzaab», 33:33).
Eger bu mu’minlerniñ analarına emir etildi ise – ecnebiy kimseler ögünde süslenmek yasaq oldı ise, demek olardan soñ bütün apaylarğa yasaq etilgendir. Bu şey – süslenmek, hicabnı bozmaq, öz dülberliklerni ecnebiylerge açmaq – bu Yüce Allahnı açuvını çıqara. Peyğamberimiz ﷺ dedi:
صِنْفانِ مِن أهْلِ النَّارِ لَمْ أرَهُما
«Men daa körmegen eki çeşit Cehennem sakinleri (olacaq)» — ve eki kategoriyanı tarif etti:
نساء كاسيات عاريات، مائلات مميلات، رءوسهن كأسنمة البخت المائلة، لا يدخلن الجنة ولا يجدن ريحها
«Bu apaylar yarı urbası bar, yarı çıplaq (yani ne urbalı degil ne çıplaq degil), olar özleri günahqa türleneler ve türleteler, olarnıñ başları sanki bühtin develerniñ örkeçleri kibi (yani olar saçlarını sanki ekinci baş kibi yapalar, olar öksek perçemler yapalar). Olar Cennetke kirmezler ve onıñ qoqusını duymazlar».
Müslim (2128).
Biliñiz ki, ey apaylar, sizniñ imayeñiz ve sizniñ namusıñız sizniñ hicabıñızdadır, siz ile Allahnıñ Şeriatını kütmektedir. Onıñ içün perişanlıqqa, arzu ve isteklerge davet etken, musulman apayı bozulğanını ve perişan olğanını istegen kimselerden saqınıñız.
Ey iman etken apay! Öz aqayıña yardımcı ol, oña tireme ol, oña boysun, öz ömür arqadaşıña qarşı tabiysizlik körsetme, ve sen büyük mukâfatqa nail olursıñ. Eviñe, tek aqayıñ izin bergen kimselerni, olarnıñ kelmesine aqayıñ razı olğan kimselerni yiber, onıñ ve öz malıñnı onıñ izinisiz masraf etme, onıñ razılığısiz evden çıqma.
Ey apaylar, quvanıñız! Allahnıñ Elçisi ﷺ dedi:
«Eger apay kişi öz beş namazını qılsa ve orazasını (Ramazan ayında) tutsa, öz namusını qorçalasa ve öz aqayına boysunsa, o zaman o Cennetniñ sekiz qapusından istegeninden kire bilir».
Ahmad (1/191), şeyh al-Albani bu hadiske sahih dedi.
Ey Allahnıñ qulları! Bizim künlerde sınalınğanımız belâ, — bugün çoq insanlar Allahnıñ dini aqqında bilgisiz aytalar ve bilgisiz fetveler çıqaralar, ve ayni zamanda cenk ve barışıqnen bağlı olğan suallerde, hicre ve diger şeyler aqqında. Bu şeylerden saqınıñız! Siz o bilgini tek büyük ve meşur alimlerden yada olardan yetkizip ketirgen insanlardan talap etmek kereksiñiz. Bugünki künde internet keñliginde ne qadar çoq insanlarnıñ yañlışları bar, olar özlerini alim sayalar, amma insanlar ise olarnı oqup, olarnı diñlep olardan bilgi talap eteler! Biliñiz, bu bilgi – bu sizniñ diniñizdir, onıñ içün öz diniñizni kimden talap etkeniñizge baqıñız.
Ey Allahnıñ qulları! Bugün (bu hutbe aytılğan sene) Allahnıñ merhameti ile Yüce Allah öyle yaptı ki, eki bayram bir künge rast keldi: bu Oraza bayram ve Cuma künü. Peyğamberimiz ﷺ bir kere bayram namazını yaptı, soñ ise adamlarğa çevirilip dedi:
يا أيها الناس إنكم قد أصبتم خيرا وأجرا وإنا مجمعون فمن أراد أن يجمع معنا فليجمع، ومن أراد أن يرجع إلى أهله فليرجع
«Ey insanlar, siz hayır qazandıñız (siz şimdi bayram namazını qıldıñız), siz mukâfat qazandıñız. Biz cumanıda yapacamız. Kim biznen beraber cumanı qılmağa istese, yapsın, kim ise öz ailesine qaytmağa istese, qaytsın».
at-Tabarani (13591).
Osman ibn Affan, haliflerden birisi, ayni böyle olğan zaman, bayram cumanen rast kelgen zaman, dedi: «Ey insanlar! Bugün eki bayram rast kelgen kün, Medineni etrafından kelgen kimseler cumanı beklemege isteseler, beklesinler, kim ise qaytmağa istese, men oña izin berem, çünki bu Peyğamberimizni ﷺ Sunnetidir». Ali ibn Abi Talib (Allah ondan razı olsun) dedi: «Kim cumanı yapmağa istese, yapsın, kim ise oturmağa istese, otursın». Yani kim evinde oturmağa istese, otursın, buña izin berilgen. Böylece, kim bayram namazanı yaptı ise, oña keldi ise, oña cuma namazına kelmemege izin berile. O ne yapa? Öyle namazını vaqıtı kelgen soñ, o öyle namazını qıla. Elbette, eger insan camige kelip cuma namazını qılsa, bu daa hayırlıdır. Bu ruhsetke alâqalı olmağan insan, kelip cuma namazını qılması vaciptır.
Biz, er daim Tiri olğan, Yüce Allahqa yalvaramız, bu ayda olğan bizim ibadetlerimizni ve orazalarımıznı, gece namazlarımıznı ve diger amellerimizni qabul etsin. Yüce Allah bizim hatalarımıznı ve ihmalımıznı örtsin ve bizge olarnı bağışlasın. Yüce Allah bu Ramazannı bizlerge Cehennem ateşinden qorçalanmağa sebep yapsın. Yüce Allah bizlerge Onıñ dinini añnamağa imkân bersin, bizlerge faydalı ilim ve Peyğamberimizni ﷺ izlemege nasip etsin.
Тазе тефсирлер