بسم الله الرحمن الرحيم
Latin urufatında oqumaq
Эй Аллахнынъ къуллары! Озюме ве сизлерге такъваны васиет этем, чюнки такъва – бу буюкликтир. Такъва – бу шереф ве итибардыр, бу бахт ве юксекликтир. Шубесиз, такъва – бу хазинедир.
وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى
«Ахирет ичюн азыкъ топланъ. Билинъ ки, азыкънынъ энъ хайырлысы такъвадыр».
(«аль-Бакъара», 2:197).
Билинъиз ки, такъва – амеллеринъизнинъ къабул олмасынынъ шартыдыр, чюнки Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) бойле деди:
إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللهُ مِن المُتَّقِيْنَ
«Аллаh анджакъ такъва саиплеринден къабул этер».
(«аль-Маиде», 5:27).
Онынъ ичюн багъышлав, мукяфат ве мувафакъиет тек такъвалы инсанларгъа берилир.
Эй Аллахнынъ къуллары! Рамазан якъынлашмакъта ве бизлер мутлакъа бу айгъа насыл вазифелер къояджагъымызны тюшюнмек керекмиз! Бизлер ичюн, оладжакъ бельки сонъки фырсатнен къулланып, бу айгъа вазифелер къоймакъ керекмиз.
Бу насыл вазифелер ола билир?
Эр биримизнинъ огюмизде олгъан учь вазифени сизге сеслендирмеге истейим.
Огюнъде олгъан биринджи вазифе – бу тёвбедир.
Бу не демек?
Бу Юдже Аллахкъа къайтмакътыр. Гъамсызлыкътан ве сёзден чыкъмакътан Юдже Аллахкъа таби оларакъ къайтмакъ керектир.
Эр биримиз гюнахкярдырмыз, эр биримизнинъ гюнахларымыз бар. Бизим елькелеримизде олгъан гюнахлар – бу юктир, ве Рамазан вакъытында биз оны ташламакъ керекмиз. Бу юкни насыл ташламакъ мумкюн?
Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) бизлерге тёвбени рахмет оларакъ берди. Тёвбе – бу пешман олмакъ ве Юдже Аллахкъа къайтмакътыр.
كلُّ بني آدم خَطَّاءٌ, وخيرُ الخَطَّائِينَ التوابون
«Эр бир Адем огълу чокъ хаталар япар. Хата япкъанларнынъ (гюнахкярларнынъ) энъ гюзели – бу тёвбе япкъан кимседир».
ат-Тирмизи 2499, Ахмед 13049.
Насыл инсангъа гюнах япмасы хас олгъаны киби, Юдже Аллах огюнде тёвбеге къайтмасыда хас олмакъ керектир.
وَتُوبُوا إِلَى اللهِ جَمِيعًا أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ
«Эй, му’минлер! Эп бирден Аллаhкъа тёвбе этинъ ки, къуртулышкъа ириширсинъиз».
(«ан-Нур», 24:31).
Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) бизлерни тёвбе себебинден бахткъа давет эте. Бу айны къаршылагъан эр бир мусульман, оны акъикъий тёвбенен къаршыламакъ керектир. Озь гюнахларына ве гъамсызлыгъына тёвбе япмакъ керектир.
Эгер Пейгъамберимиз ﷺ бойле деди исе, сен насыл этип хакъ тёвбеге къайтмайджанъ:
يا أيها الناس توبوا إلى الله فإني أتوب في اليوم إليه مائة مرة
«Эй инсанлар, Юдже Аллах огюнде тёвбеге къайтынъыз, шубесиз мен Аллах огюнде бир куньде 100 кере тёвбеге къайтам».
Муслим (2702).
Бу ким? Бу Аллахнынъ Эльчиси – инсанларнынъ энъ гюзели, кечмиш ве келеджек гюнахлары афу этильген кимседир. О бир куньде 100 кере тёвбе япкъан. Санъа исе даа зияде тёвбенен Юдже Аллахкъа къайтмагъа керек дегильми?
Эй, озь нефсини олюм хавузына кетирткен кимсе! Эй, озь елькелерине бу гюнах агъырлыгъыны юклеген кимсе! Эй, озюни учурым четине кетирген кимсе! Эй, амель дефтеринде гюнахлар ве хаталар чокъ олгъан кимсе!
Сенинъ амеллеринъде не къадар хата ве етишмемезликлер бар?
Санъа Юдже Аллах не къадар шейлерни япмагъа эмир этти, сен исе оларны джойдунъ ве япмадынъ?! Не къадар анълашмалар ве ясакъ олгъан шейлерни сен боздунъ?! Не къадар ачыкъ шубели шейлер яптынъ?! Сеннен не ола?!
Тездже тёвбеге къайт! Вакъытынъ олгъанда, санъа аман-аралыкъ тайин этильгенинде, къачыргъан шейлеринъни ерине кетир. Тездже гюнахлардан ве сёзден чыкъмакътан узакълаш. Раббинъе озь тёвбенъни ве пешманынъны корьсет. Чюнки, гедже гюнах япкъан кимсе, озь гюнахына тёвбе япмасы ичюн Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) Озь Къолуны кунь девамында узата. Ве кунь девамында гюнах япкъан кимсеге тёвбе япмакъ ичюн, Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) Озь Къолуны гедже узатмакъта.
Эй гюнахларгъа ве айип амеллерге къул олгъан кимсе, биз сени бу Рамазан айына давет этемиз. Бу айны озюнъ ичюн азатлыкъ айы яп. Бу ай шашыргъанлар ве джинает олгъан кимселерге азат айыдыр. Бу гюнахкярлар афу этильген айдыр, онынъ ичюн бу фырсаткъа ашыкъ ве ред эткенлерден олма. Рамазан айы биткет сонъ, афу къазанып оламагъанлардан олма.
Бир заман Пейгъамберимиз ﷺ минбаргъа кётерильгенде: «Амин! Амин! Амин!», деди. Адамлар сорадылар: «Эй Аллахнынъ эльчиси, не ичюн сен минбаргъа котерильгенде учь кере «Амин!» дединъ?»
Ве Пейгъамберимиз ﷺ деди: «Шубесиз манъа Джибриль кельди ве деди:
مَن أدرك شهرَ رمضانَ فماتَ فلم يُغْفَرْ لهُ فأُدْخِلَ النَّارَ فأبعدَه الله
«Ким де ким Рамазан айына яшап етти, амма озь гюнахларына афу къазанып оламады ве Джехеннемге тюшти исе – оны Аллах узакълаштырсын!» Джибриль деди: «Эй Мухаммед, айт «Амин». Ве мен «Амин» дедим».
ат-Тирмизи 3545.
Мелеклернинъ эльчи олгъан энъ гюзели ве инсанларнынъ эльчи олгъан энъ гюзели, экиси ду’а яптылар ве дедилер: «Бу айда багъышлав къазанмагъан кимсени Аллах узакълаштырсын!»
Сонъ исе Джибриль (алейхи селям) деди:
…ورغِم أنفُ امرئٍ ذُكِرتَ عنده فلم يُصلِّ عليك ، قُلْ : آمين ، فقلتُ : آمين ، ورغِم أنفُ رجلٍ أدرك والدَيْه أو أحدَهما فلم يُغفرْ له ، قُلْ : آمين ، فقلتُ : آمين
«Сенинъ адынъ анъылгъанда, эй Мухаммед, ве о инсан сенинъ ичюн салават кетирмесе (яни «салля Ллаху алейхи уа саллям» демесе) – оны Юдже Аллах узакълаштырсын! Айт «Амин». Ве мен «Амин» дедим».
«Ким исе озь ана бабасыны яда экисинден бириси тири олгъанына раст кельди ве (оларгъа гюзель давранмакъ себебинден) багъышлав къазанып оламады исе – оны Юдже Аллах узакълаштырсын! Айт «Амин». Ве мен «Амин» дедим».
аль-Баззар, 4277; ат-Табарани 2/244.
Демек бизим биринджи вазифемиз – бу тёвбе, Юдже Аллахкъа къайтмакътыр.
Экинджи вазифемиз исе – бу хайыр амеллерге ашыкъмакътыр.
Биз бу айны хайыр амеллернен толдурмагъа ве бу айны ляйыкъ олгъан амеллернен тирильтмек керекмиз. Биз хайыр амельге ашыкъкъанларнынъ керванына къошулмакъ керекмиз. Чюнки Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) бизлерге хайыр амельге ашыкъмакъны эмир эте.
Рамазан айында инсанлар эки чешитке болюнелер. Биринджиси кунь девамында ораза туталар, гедже теравих намазларыны къылалар. Олар Юдже Аллахны (Субханаху ва Та’аляны) анъалар ве Онынъ китабыны – Къур’анны окъуйлар. Олар намазларыны итаатнен джамиде къылалар. Юдже Аллах оларгъа насиб эткен рызкъларындан масраф этелер ве ораза туткъанларны ашаталар. Не ичюн?
Чюнки олар Пейгъамберимизнинъ ﷺ , Рамазан айы кельгенинен Дженнет къапулары ачыла деген сёзлерини эшиттилер. Онынъ ичюн оларнынъ нефслери таби олмагъа ве хайыргъа ашыкъалар, бу ай девамында ачыкъ оладжакъ Дженнетни къазанмагъа ашыкъалар.
Ве терсине, биз гъамсыз инанларны, озь вакъытларыны бош кечиргенлерни кёремиз. Асыл хайыр олмагъан амеллери япмакъталар. Кимдир бу инсанлар? Бу къальплери къаста олгъан кимселер. Юзьлери къара олгъан ве мерхаметтен махрум къалгъан кимселердир.
Базылары бу айны ачкёзликке ве къурсакъ толдурмакъкъа чевирелер. Оларнынъ акъылы фикири, нелер пиширмек ве ашамагъа нелер сатын алмакъ.
Бири бирини гюзель ашлар пиширмекте озалар. Ве бу айны хайыр амеллерге ве гюзель ибадетлерге дегиль, толу софраларгъа, тюрлю емеклерге чевирелер. Инсанларнынъ акъыллары тек бу шейдедир.
Гъамсызларнынъ даа бир чешити бар, олар геджелери кино бакъып яда интернетте отурып вакъыт кечирелер, кюндюз исе олар юкълайлар.
Учюнджи вазифемиз исе – бу такъва къазанмакътыр. Оразанынъ энъ онемли махсулыны алмакъ. Бу насыл махсул? Бу такъва. Чюнки Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) Къур’анда бойле буюра:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
«Эй, иман эткенлер! Ораза сизден эвель келип-кечкен умметлерге фарз къылынгъаны киби, сизге де фарз къылынды».
(«аль-Бакъара», 2:183).
Не ичюн? Азмакъ яда тедавийленмек ичюн ми?
Ёкъ. «Умют этилир ки, такъва къазанырсынъыз». Мына бу макъсад. Такъва къазанмакъ. Бу энъ онемли ве юксек макъсадымыздыр.
Биль ки, эгер ораза санъа такъва кетирмеди исе, демек сен энъ онемли махсулны алып оламадынъ.
Такъва – бу не?
Бу Юдже Аллахнынъ джезасындан къоркъмакътыр ве Онынъ мукяфатына умют этмектир. Онынъ ичюн о гюнахларыны къалдырып, Юдже Аллахкъа хош олгъан амеллерини япа.
Ораза (сыям) – бу инсаннынъ ичинде «муракъаба» деген шейни осьтюре, яни Юдже Аллах сени контроль якъпкъаныны дуйгъусыны осьтюре. Ораза нефсни арындыра. Эгер ораза сенинъ нефсинъеи арындырмады исе, демек бу махсулсыз ораза олды.
Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) ораза акъкъында бойле буюра:
أياما معدودات
«Сайылы куньлерде олмакъ узьре».
(«аль-Бакъара», 2:184).
Не ичюн Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) дей: «Сайылы куньлерде олмакъ узьре»?
Бойледже Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) Озь мерхаметини ве эйилигини корьсете. Бизлерге къолайлыкъ бере, бир йыл ерине 29 яда 30 кунь ораза тутмакъны тайин эте. Ве бу тек чареси олгъан кимселер ичюн.
Экинджиден, «Сайылы куньлерде олмакъ узьре» келимеси, бизлер ичюн ораза тез кечеджегини хабер эте. Онынъ ичюн биз бу фырсатнен къулланмагъа ашыкъмакъ керкмиз.
«аль-Бакъара» суресинде, ораза ве Рамазан аетлеринден сонъ бойле аетлер келе:
وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ ۖ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ ۖ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ
«Къулларым сенден мени сорагъанда (оларгъа сёйле): «Мен чокъ якъыным. Манъа дуа эткен вакъытта, дуа эткеннинъ тилегине къаршылыкъ беририм. О алда (къулларым да) меним даветиме уйсынлар ве манъа инансынлар ки, догъру ёлны тапарлар».
(«аль-Бакъара», 2:186).
Не ичюн Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) ораза акъкъында айтаркен, бу аетлер арасында ду’а акъкъында хатырлады?
Чюнки ораза туткъан кимсенинъ ду’асы – бу махсус ду’адыр. Ораза туткъан кимсенинъ ду’асыны Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) айрыджа къабул эте. Онынъ ичюн бу фырсатны къачырманъыз.
Бизлерге Юдже Аллахтан сораладжакъ бир шей ёкъмы аджеба?! Бизим бу дюньянен багълы олгъан сыкъынтыларымыз ёкъмы аджеба?! Джехеннем атешинден азат олмакъны ве Дженнетни истемеймизми аджеба?!
Онынъ ичюн Юдже Аллахкъа ёнельмек керекмиз, бу истеклеримизнен Юдже Раббимизге ду’анен ашыкъмакъ керекмиз.
Пейгъамберимиз ﷺ деди:
إن ربكم حَييٌّ كريم، يستحيي من عبده إذا رفع يديه إليه، أن يَرُدَّهُمَا صِفْراً
«Шубесиз, Раббинъиз Утанчакъ ве Джёмерттир. Къул Онъа ду’а иле къол кётерип сорагъанда, Юдже Аллах бу къолларны бош къайтармагъа утаныр».
Сахих ат-Тирмизи (3556).
Раббимизге ялварамыз, бизлерни гъамсызлыкъ юкъусындан уятсын. Бизлерни Таухидке, Суннетке ве Ислямгъа талимат бергени киби, олюмден эввель талимат берсин.
Онъа ялварамыз, бизлерни сонъки нефесимизге къадар бу ёлда табанларымызны къавийлештирсин. Бизлерни Ислямда, Таухиднен ве Пейгъамберимизнинъ ﷺ Суннетине уймакънен джан бермеге насиб этсин.
Раббимизнен корюшейик ве О бизден разы олсун. Онынъ ачувы бизлернинъ устюмизде олмасын. Бу айнынъ оразасыны энъ гюзуль шекильде кечирмеге бизлерге ярдым этсин. Намазлар къылмагъа, Оны чокъ анъмагъа, Онъа тёвбе иле ду’анен мураджаат этмеге насиб этсин. Бу ибадетлерни Пейгъамберимизнинъ ﷺ Суннетине коре япмагъа насиб этсин.
••🔹••❁⚜️❁••🔹••🔹••❁⚜️❁••🔹••❁⚜️❁••🔹••❁⚜️❁••🔹••🔹••❁⚜️❁••🔹••
Ramazan ayına üç vazife
بسم الله الرحمن الرحيم
Ey Allahnıñ qulları! Özüme ve sizlerge taqvanı vasiyet etem, çünki taqva – bu büyükliktir. Taqva – bu şeref ve itibardır, bu baht ve yüksekliktir. Şübesiz, taqva – bu hazinedir.
وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى
«Ahiret içün azıq toplañ. Biliñ ki, azıqnıñ eñ hayırlısı taqvadır».
(«al-Baqara», 2:197).
Biliñiz ki, taqva – amelleriñizniñ qabul olmasınıñ şartıdır, çünki Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) böyle dedi:
إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللهُ مِن المُتَّقِيْنَ
«Allah ancaq taqva saiplerinden qabul eter».
(«al-Maide», 5:27).
Onıñ içün bağışlav, mukâfat ve muvafaqiyet tek taqvalı insanlarğa berilir.
Ey Allahnıñ qulları! Ramazan yaqınlaşmaqta ve bizler mutlaqa bu ayğa nasıl vazifeler qoyacağımıznı tüşünmek kerekmiz! Bizler içün, olacaq belki soñki fırsatnen qullanıp, bu ayğa vazifeler qoymaq kerekmiz.
Bu nasıl vazifeler ola bilir?
Er birimizniñ ögümizde olğan üç vazifeni sizge seslendirmege isteyim.
Ögüñde olğan birinci vazife – bu tövbedir.
Bu ne demek?
Bu Yüce Allahqa qaytmaqtır. Ğamsızlıqtan ve sözden çıqmaqtan Yüce Allahqa tabi olaraq qaytmaq kerektir.
Er birimiz günahkârdırmız, er birimizniñ günahlarımız bar. Bizim yelkelerimizde olğan günahlar – bu yüktir, ve Ramazan vaqıtında biz onı taşlamaq kerekmiz. Bu yükni nasıl taşlamaq mümkün?
Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) bizlerge tövbeni rahmet olaraq berdi. Tövbe – bu peşman olmaq ve Yüce Allahqa qaytmaqtır.
كلُّ بني آدم خَطَّاءٌ, وخيرُ الخَطَّائِينَ التوابون
«Er bir Adem oğlu çoq hatalar yapar. Hata yapqanlarnıñ (günahkârlarnıñ) eñ güzeli – bu tövbe yapqan kimsedir».
at-Tirmizi 2499, Ahmed 13049.
Nasıl insanğa günah yapması has olğanı kibi, Yüce Allah ögünde tövbege qaytmasıda has olmaq kerektir.
وَتُوبُوا إِلَى اللهِ جَمِيعًا أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ
«Ey, mu’minler! Ep birden Allahqa tövbe etiñ ki, qurtulışqa irişirsiñiz».
(«an-Nur», 24:31).
Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) bizlerni tövbe sebebinden bahtqa davet ete. Bu aynı qarşılağan er bir musulman, onı aqiqiy tövbenen qarşılamaq kerektir. Öz günahlarına ve ğamsızlığına tövbe yapmaq kerektir.
Eger Peyğamberimiz ﷺ böyle dedi ise, sen nasıl etip haq tövbege qaytmaycañ:
يا أيها الناس توبوا إلى الله فإني أتوب في اليوم إليه مائة مرة
«Ey insanlar, Yüce Allah ögünde tövbege qaytıñız, şübesiz men Allah ögünde bir künde 100 kere tövbege qaytam».
Müslim (2702).
Bu kim? Bu Allahnıñ Elçisi – insanlarnıñ eñ güzeli, keçmiş ve kelecek günahları afu etilgen kimsedir. O bir künde 100 kere tövbe yapqan. Saña ise daa ziyade tövbenen Yüce Allahqa qaytmağa kerek degilmi?
Ey, öz nefsini ölüm havuzına ketirtken kimse! Ey, öz yelkelerine bu günah ağırlığını yüklegen kimse! Ey, özüni uçurım çetine ketirgen kimse! Ey, amel defterinde günahlar ve hatalar çoq olğan kimse!
Seniñ amelleriñde ne qadar hata ve yetişmemezlikler bar?
Saña Yüce Allah ne qadar şeylerni yapmağa emir etti, sen ise olarnı coyduñ ve yapmadıñ?! Ne qadar añlaşmalar ve yasaq olğan şeylerni sen bozduñ?! Ne qadar açıq şübeli şeyler yaptıñ?! Sennen ne ola?!
Tezce tövbege qayt! Vaqıtıñ olğanda, saña aman-aralıq tayin etilgeninde, qaçırğan şeyleriñni yerine ketir. Tezce günahlardan ve sözden çıqmaqtan uzaqlaş. Rabbiñe öz tövbeñni ve peşmanıñnı körset. Çünki, gece günah yapqan kimse, öz günahına tövbe yapması içün Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) Öz Qolunı kün devamında uzata. Ve kün devamında günah yapqan kimsege tövbe yapmaq içün, Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) Öz Qolunı gece uzatmaqta.
Ey günahlarğa ve ayip amellerge qul olğan kimse, biz seni bu Ramazan ayına davet etemiz. Bu aynı özüñ içün azatlıq ayı yap. Bu ay şaşırğanlar ve cinayet olğan kimselerge azat ayıdır. Bu günahkârlar afu etilgen aydır, onıñ içün bu fırsatqa aşıq ve red etkenlerden olma. Ramazan ayı bitket soñ, afu qazanıp olamağanlardan olma.
Bir zaman Peyğamberimiz ﷺ minbarğa köterilgende: «Amin! Amin! Amin!», dedi. Adamlar soradılar: «Ey Allahnıñ elçisi, ne içün sen minbarğa köterilgende üç kere «Amin!» dediñ?»
Ve Peyğamberimiz ﷺ dedi: «Şübesiz maña Cibril keldi ve dedi:
مَن أدرك شهرَ رمضانَ فماتَ فلم يُغْفَرْ لهُ فأُدْخِلَ النَّارَ فأبعدَه الله
«Kim de kim Ramazan ayına yaşap yetti, amma öz günahlarına afu qazanıp olamadı ve Cehennemge tüşti ise – onı Allah uzaqlaştırsın!» Cibril dedi: «Ey Muhammed, ayt «Amin». Ve men «Amin» dedim».
at-Tirmizi 3545.
Meleklerniñ elçi olğan eñ güzeli ve insanlarnıñ elçi olğan eñ güzeli, ekisi du’a yaptılar ve dediler: «Bu ayda bağışlav qazanmağan kimseni Allah uzaqlaştırsın!»
Soñ ise Cibril (aleyhi selâm) dedi:
…ورغِم أنفُ امرئٍ ذُكِرتَ عنده فلم يُصلِّ عليك ، قُلْ : آمين ، فقلتُ : آمين ، ورغِم أنفُ رجلٍ أدرك والدَيْه أو أحدَهما فلم يُغفرْ له ، قُلْ : آمين ، فقلتُ : آمين
«Seniñ adıñ añılğanda, ey Muhammed, ve o insan seniñ içün salavat ketirmese (yani «sallâ Llahu aleyhi ua sallâm» demese) – onı Yüce Allah uzaqlaştırsın! Ayt «Amin». Ve men «Amin» dedim».
«Kim ise öz ana babasını yada ekisinden birisi tiri olğanına rast keldi ve (olarğa güzel davranmaq sebebinden) bağışlav qazanıp olamadı ise – onı Yüce Allah uzaqlaştırsın! Ayt «Amin». Ve men «Amin» dedim».
al-Bazzar, 4277; at-Tabarani 2/244.
Demek bizim birinci vazifemiz – bu tövbe, Yüce Allahqa qaytmaqtır.
Ekinci vazifemiz ise – bu hayır amellerge aşıqmaqtır.
Biz bu aynı hayır amellernen toldurmağa ve bu aynı lâyıq olğan amellernen tiriltmek kerekmiz. Biz hayır amelge aşıqqanlarnıñ kervanına qoşulmaq kerekmiz. Çünki Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) bizlerge hayır amelge aşıqmaqnı emir ete.
Ramazan ayında insanlar eki çeşitke bölüneler. Birincisi kün devamında oraza tutalar, gece teravih namazlarını qılalar. Olar Yüce Allahnı (Subhanahu va Ta’alânı) añalar ve Onıñ kitabını – Qur’annı oquylar. Olar namazlarını itaatnen camide qılalar. Yüce Allah olarğa nasib etken rızqlarından masraf eteler ve oraza tutqanlarnı aşatalar. Ne içün?
Çünki olar Peyğamberimizniñ ﷺ , Ramazan ayı kelgeninen Cennet qapuları açıla degen sözlerini eşittiler. Onıñ içün olarnıñ nefsleri tabi olmağa ve hayırğa aşıqalar, bu ay devamında açıq olacaq Cennetni qazanmağa aşıqalar.
Ve tersine, biz ğamsız inanlarnı, öz vaqıtlarını boş keçirgenlerni köremiz. Asıl hayır olmağan amelleri yapmaqtalar. Kimdir bu insanlar? Bu qalpleri qasta olğan kimseler. Yüzleri qara olğan ve merhametten mahrum qalğan kimselerdir.
Bazıları bu aynı açközlikke ve qursaq toldurmaqqa çevireler. Olarnıñ aqılı fikiri, neler pişirmek ve aşamağa neler satın almaq.
Biri birini güzel aşlar pişirmekte ozalar. Ve bu aynı hayır amellerge ve güzel ibadetlerge degil, tolu sofralarğa, türlü yemeklerge çevireler. İnsanlarnıñ aqılları tek bu şeydedir.
Ğamsızlarnıñ daa bir çeşiti bar, olar geceleri kino baqıp yada internette oturıp vaqıt keçireler, kündüz ise olar yuqlaylar.
Üçünci vazifemiz ise – bu taqva qazanmaqtır.
Orazanıñ eñ önemli mahsulını almaq. Bu nasıl mahsul? Bu taqva. Çünki Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) Qur’anda böyle buyura:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
«Ey, iman etkenler! Oraza sizden evel kelip-keçken ümmetlerge farz qılınğanı kibi, sizge de farz qılındı».
(«al-Baqara», 2:183).
Ne içün? Azmaq yada tedaviylenmek içün mi?
Yoq. «Ümüt etilir ki, taqva qazanırsıñız». Mına bu maqsad. Taqva qazanmaq. Bu eñ önemli ve yüksek maqsadımızdır.
Bil ki, eger oraza saña taqva ketirmedi ise, demek sen eñ önemli mahsulnı alıp olamadıñ.
Taqva – bu ne?
Bu Yüce Allahnıñ cezasından qorqmaqtır ve Onıñ mukâfatına ümüt etmektir. Onıñ içün o günahlarını qaldırıp, Yüce Allahqa hoş olğan amellerini yapa.
Oraza (sıyam) – bu insannıñ içinde «muraqaba» degen şeyni östüre, yani Yüce Allah seni kontrol yaqpqanını duyğusını östüre. Oraza nefsni arındıra. Eger oraza seniñ nefsiñei arındırmadı ise, demek bu mahsulsız oraza oldı.
Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) oraza aqqında böyle buyura:
أياما معدودات
«Sayılı künlerde olmaq üzre».
(«al-Baqara», 2:184).
Ne içün Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) dey: «Sayılı künlerde olmaq üzre»?
Böylece Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) Öz merhametini ve eyiligini körsete. Bizlerge qolaylıq bere, bir yıl yerine 29 yada 30 kün oraza tutmaqnı tayin ete. Ve bu tek çaresi olğan kimseler içün.
Ekinciden, «Sayılı künlerde olmaq üzre» kelimesi, bizler içün oraza tez keçecegini haber ete. Onıñ içün biz bu fırsatnen qullanmağa aşıqmaq kerkmiz.
«al-Baqara» suresinde, oraza ve Ramazan ayetlerinden soñ böyle ayetler kele:
وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ ۖ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ ۖ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ
«Qullarım senden meni sorağanda (olarğa söyle): «Men çoq yaqınım. Maña dua etken vaqıtta, dua etkenniñ tilegine qarşılıq beririm. O alda (qullarım da) menim davetime uysınlar ve maña inansınlar ki, doğru yolnı taparlar».
(«al-Baqara», 2:186).
Ne içün Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) oraza aqqında aytarken, bu ayetler arasında du’a aqqında hatırladı?
Çünki oraza tutqan kimseniñ du’ası – bu mahsus du’adır. Oraza tutqan kimseniñ du’asını Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) ayrıca qabul ete. Onıñ içün bu fırsatnı qaçırmañız.
Bizlerge Yüce Allahtan soralacaq bir şey yoqmı aceba?! Bizim bu dünyanen bağlı olğan sıqıntılarımız yoqmı aceba?! Cehennem ateşinden azat olmaqnı ve Cennetni istemeymizmi aceba?!
Onıñ içün Yüce Allahqa yönelmek kerekmiz, bu isteklerimiznen Yüce Rabbimizge du’anen aşıqmaq kerekmiz.
Peyğamberimiz ﷺ dedi:
إن ربكم حَييٌّ كريم، يستحيي من عبده إذا رفع يديه إليه، أن يَرُدَّهُمَا صِفْراً
«Şübesiz, Rabbiñiz Utançaq ve Cömerttir. Qul Oña du’a ile qol köterip sorağanda, Yüce Allah bu qollarnı boş qaytarmağa utanır».
Sahih at-Tirmizi (3556).
Rabbimizge yalvaramız, bizlerni ğamsızlıq yuqusından uyatsın. Bizlerni Tauhidke, Sunnetke ve İslâmğa talimat bergeni kibi, ölümden evvel talimat bersin.
Oña yalvaramız, bizlerni soñki nefesimizge qadar bu yolda tabanlarımıznı qaviyleştirsin. Bizlerni İslâmda, Tauhidnen ve Peyğamberimizniñ ﷺ Sunnetine uymaqnen can bermege nasib etsin.
Rabbimiznen körüşeyik ve O bizden razı olsun. Onıñ açuvı bizlerniñ üstümizde olmasın. Bu aynıñ orazasını eñ güzul şekilde keçirmege bizlerge yardım etsin. Namazlar qılmağa, Onı çoq añmağa, Oña tövbe ile du’anen muracaat etmege nasib etsin. Bu ibadetlerni Peyğamberimizniñ ﷺ Sunnetine köre yapmağa nasib etsin.
Тазе тефсирлер