بسم الله الرحمن الرحيم
Latin urufatında oqumaq
Чокъ инсанлар ораза вакъытында учь джиддий хата япалар:
- Олар ифтарны кечь вакъыткъа къалдыралар. Олар, эгер ифтарны айры бир вакъыткъа кечь къалдырсанъ, мукяфаты зияде оладжакъ, деп тюшюнелер. Яни кунь баткъан сонъ, олар даан текаран вакыт девамында беклейлер, сонъ исе ашамагъа ве ичмеге башлайлар.
- Инсанлар темчитни эрте битирелер. Бир саат эвель, ярым саат эвель, тан атмасындан йигирми дакъкъа эвель ашамакъ ве ичмекни токътаталар: бойле даан догъру, даан ишанчлыдыр, деп тюшюнелер.
- Базы инсанлар темчитке ашамакъ ичюн асла турмайлар. Акъикъатен Пейгъамберимизден ﷺ, темчитте ашамакъны эмир этильген чокъ хадислер ривает этильген.
Эрте ифтар япмакъны – хемен кунеш баткъанынен ифтар япмакъны, бизлерге чокъ хадислер тешвикъ этелер. Ве темчитни кечче битирмеге тешвикъ эткен хадислер бар. Яни, не заман танъ атты, шаркъта танънынъ беяз йипи къара йиптен айырылды.
Чокъ инсанлар бойле япмайлар, агъыз ачмадан беклеп отуралар, кокте йылдызлыр пейда олмагъана къадар ифтар япмайлар. Темчитни исе, тан догъмадан эрте битирелер.
Белли олгъан хадислерден, Пейгъамберимиз ﷺ деди:
إِذَا أقْبَلَ اللَّيْلُ مِن هَا هُنَا، وأَدْبَرَ النَّهَارُ مِن هَا هُنَا، وغَرَبَتِ الشَّمْسُ فقَدْ أفْطَرَ الصَّائِمُ
«Эгер гедже андан келе исе (шаркътан), кунь исе анда кете (гъарпкъа), ве кунь батты, о заман оразалы кимсе ичюн ифтар вакъыты келе».
аль-Бухари (1954).
Энес (Аллах ондан разы олсун) дей, Пейгъамберимиз ﷺ озь ифтарыны, магъриб намазындан эввель, бир къач тазе хурманен ачкъан. Эгер тазе хурма олмаса, къуругъан хурманен ачкъан, къуругъан хурма олмаса, бир къач ютум сув ичкен.
Сахль ибн Са’днынъ (Аллах ондан разы олсун) хадисинде айтыла, Пейгъамберимиз ﷺ деди:
لَا تَزَالُ أُمَّتِي بِخَيْرٍ مَا عَجَّلُوا الْإِفْطَارَ
«Меним умметим ифтарынен ашыкъкъан вакъытына къадар хайыр ве берекетте булунаджакъ».
аль-Бухари (1957) ве Муслим (1098).
Ве Пейгъамберимиз ﷺ деди:
عَلَيْكُمْ بِغَدَاءِ السُّحُورِ فَإِنَّهُ هُوَ الْغَدَاءُ الْمُبَارَكُ
«Сиз темчит ашыны ашамакъ керексинъиз, бу емек берекетлидир».
ан-Насаи (2166), имам Ахмед (17126)
Кенеде Пейгъамберимиз ﷺ деди:
السَّحُورُ أَكْلُهُ بَرَكَةٌ فَلَا تَدَعُوهُ وَلَوْ أَنْ يَجْرَعَ أَحَدُكُمْ جُرْعَةً مِنْ مَاءٍ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى الْمُتَسَحِّرِينَ
«Темчит (сухур) – бу берекетли аш, оны ред этменъиз, аранъызда энъ азы бир ютум сув ичкен олсун. Чюнки Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) ве онынъ мелеклери, темчит япкъанларны алгъышлайлар».
Ахмед (11334).
Пейгъамберимизден ﷺ тевсие ве эмир:
مَنْ أَرَادَ أَنْ يَصُومَ فَلْيَتَسَحَّرْ بِشَيْءٍ
«Ораза тутаджакъ кимсе, темчитте бир шей ашасын».
имам Ахмеднинъ Муснадында (14991)
Пейгъамберимиз ﷺ деди:
عَجَّلُوا الإِفْطَارَ، وَأَخَّرُوا السُّحُورَ
«Ифтарынъызны тездже япынъ, темчитинъизни исе кечче».
ат-Табарани (21513).
Кенеде Пейгъамберимиз ﷺ деди:
إِنَّا مَعْشَرَ الأَنْبِيَاءِ أُمِرْنَا أَنْ نُعَجِّلَ إِفْطَارَنَا وَنُؤَخِّرَ سَحُورَنَا ، وَنَضَعَ أيمَانِنَا عَلَى شمائِلِنا فِي الصَّلاةِ
«Бизлерге, пейгъамберлерге, ифтарны тездже япмагъа, темчитни кечче япмагъа ве намаз вакъытында он къолумызны, сол къолумызнынъ устюне къоймагъа эмир этильген эди».
ат-Таялиси (2654), ат-Табарани (11323), Ибн Хиббан (1770).
Бу ве даан чокъ дигер хадислер, темчит япмакъ керек олгъаныны, ве оны кечче япмакъ керек олгъаныны, ве ифтарнынъ тездже япмакъ керек олгъаныны бельгилей.
Эгер о къадар чокъ хадислер ве Пейгъамберимизни ﷺ эмирлери бар экен исе, демек бу онемли ве муим шейни бельгилей.
Чокъ инсанлар исе бу шейлерге эмиет бермейлер. Бельким олар бунынъ муимлигини бильмейлер, мында насыл икмет сакълы олгъаныны бильмейлер, кеч темчит япмакъ ве эрте ифтар япмакъта насыл файда сакълы олгъаныны бильмейлер.
Эгер бунда (ифтарны эрте япмакъ, темчитни исе кечке къалдырмакъ) тек Пейгъамберимизни ﷺ излемектен ве онынъ эмирине бойсунмакътан, онынъ эмирине джевап бермектен гъайры бир шей олмаса эди. Тек бу файда олса эди, бу етерли олур эди. Чюнки Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) Пейгъамберимизни ﷺ излегенлерни север. Озьлерини Пейгъамберимизден ﷺ ве сахабелерден даан такъвалы сайып, озьлеринден бир шей тюшюнип тапкъанларны дегиль.
Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) Къуранда бойле буюрмакъта:
قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ
«Де ки: Эгер Аллаhны севсенъиз, манъа уйынъыз ки, Аллаh да сизни севсин ве гунахларынъызны багъышласын».
(«аль-Имран», 3:31).
Пейгъамберимиз ﷺ мубарек хадисте ривает эте, Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) деди:
قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ أَحَبُّ عِبَادِي إِلَيَّ أَعْجَلُهُمْ فِطْرً
«Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) деди: “Меним ичюн энъ севимлилери, бу ифтарларыны эрте япкъан кимселердир”».
ат-Тирмизи (700).
Не ичюн «эн севимлилер»?! Чюнки олар Пейгъамберимизни ﷺ излемектелер ве онынъ даветине джевап берелер.
Тёпеде айтылгъан хадислерге коре: темчитнинъ энъ онемли файдасы – бу берекеттир.
Керчектен, берекет темчитни къуршавлай, ве бу ашнынъ озю берекетлидир, инсан ичюн файдалыдыр. Онынъ ичюн оразалы кимсе темчитни насыл этип ред этер?!
Алимлернинъ айткъанына ве тевсие бергенине коре, эн гузель темчит бу хурманен сув. Чюнки хурма — бу берекетли ве файдалы емектир.
Берекет – бу не? Берекет – бу, не заман Юдже Аллахтан бир шей устюне рахмет келе ве о зияделеше, ве чокъ файда ве мукяфат кетире.
Онынъ ичюн бакъынъыз, темчит япмакъ не къадар файдалыдыр. Амма чокъ инсанлар озь джаиллик себебинден яда темчит не къадар онемли олгъаныны бильмеден, оны ихмал этелер, яда эбедий бир шей ерине озь сайлявларыны тез битеджек бир шейге берелер, чюнки олар тюшюнелер, даан гузели азачыкъ даан юкъламакъ сон исе кечче турып сабах намазыны окъумакътадыр.
Бу темчит вакъыты – аслында сутканынъ эн гузель вакъытларындандыр. Чюнки бу вакъытта Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) тёвбени даан айрыджа къабул этмекте.
وَبِٱلْأَسْحَارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ
«Саарь вакъытларында да, истигъфар этер эдилер».
(«аз-Зарийат», 51:18)
Бу вакъытта истигъфар япкъанларны – Юдже Аллахтан багъышлав сорагъанларны, Аллах макътай.
Чюнки бу вакъытта Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) якъын кокке эне ве дуаларгъа джевап бере: О, сорагъанларгъа бере, истигъфар сорагъанларгъа багъышлав бере, инсанларгъа хайыр амеллери ичюн мукяфат бере.
Онынъ ичюн, насыл олып инсан озюни бу мубарек айда, бойле рахметтен махрум къалдыра билир?! Бу багъышлав ве Джехеннем атешинден азатлыкъ этильген вакъытта.
Тёпеде анъылгъан хадислерге коре, темчит япкъанларгъа Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) Озю салят кетире ве мелеклер салят кетирелер.
Аллах салят кетире – бу не демектир?! Аллахтан «Салят» — бу демек Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) бу инсанны энъ юксен мелеклер арасында анъа ве оны макътай.
Эгер сизлерден биринъизни, онемли бир инсан хатырласа, яда сизинъ акъкъынъызда бир ерде язсалар яда газетада хатырласалар, сиз ичюн бу пек хош оладжакъ. Бу ерде исе газетада дегиль ве инсанлардан бириси дегиль: Юдже Аллах (Субханаху ва Та’аля) сизни макътай, О сизнинъ адынъызны энъ юксек мелеклер арасында анъа.
Мелеклерден салят не демек?! Бу темчит япкъан кимселер ичюн мелеклер дуа япалар.
Не ичюн темчит о къадар онемли?! Чюнки, не заман инсан темчит емегини ашай, о кунь девамында тендирист ола, бу онъа кучь ве фаалик бере. Бу оны кунь девамында тенбелликтен, заифликтен ве безгинликтен къорчалай.
Сиз эшиттинъизми, эгер инсанлар темчитлерини кечче япсалар, ве ифтарларыны эртедже япсалар, бу ненинъ реинлериндендир? Бу уммметте хайыр ве берекет оладжагъыны себеплериндендир.
Даан бир онемли джиэт — Пейгъамберимиз ﷺ , бизлерге ифтарны эртедже япмагъа ве темчитни кечке къалдырмагъа эмир этти, чюнки бу бизлерни эхлиль-китаб инсанларындан феркъ эте.
Пейгъамберимиз ﷺ деди:
فَصْلُ مَا بَيْنَ صِيَامِنَا وَصِيَامِ أَهْلِ الْكِتَابِ أَكْلَةُ السَّحَرِ
«Эхлиль-китаб инсанларындан бизим биринджи феркъымыз – бу сабах танъында ашалгъан емектир».
Муслим (1096).
Дигер хадисте о ﷺ деди:
لَا يَزَالُ الدِّينُ ظَاهِرًا مَا عَجَّلَ النَّاسُ الْفِطْرَ ، لِأَنَّ الْيَهُودَ وَالنَّصَارَى يُؤَخِّرُونَ
«Инсанлар озь ифтарларынен ашыккъанларына къадар бу дин фетхий оладжакъ, чюнки йеудийлер ве христианлар ифтарларыны кечке къалдыралар».
Абу Дауд (2353) ве Хаким (1573).
Бёйлеликнен, эй Аллахнынъ къуллары, биз коремиз, Пейгъамберимизнинъ ﷺ весиетлеринден бириси ве онынъ бу умметке кельмесининъ себеплеринден бириси, бу, бизлерни эхлюль-китаб инсанларындан ве кяфирлерден фаркълы олмамыз керек олгъаныдыр.
Бир кимсе айта билир, темчит – бу онемсиз шейлерден. Амма ёкъ, бу онемли шей! Эгер о санъа онемсиз корюнсе, бакъ, бу шейде биле Пейгъамберимиз ﷺ эхлюль-китаб инсанларындан феркълы олмакъны эмире этти. Ойле исе, даан онемли ве буюк олгъан шейлер акъкъында не айтмакъ мумкюн.
Амма, языкъки, чокъ инсанлар кяфирлернен айретленелер, кяфирлеге такълит этелер, оларнынъ итикъатларынен, олмайджакъ лафларынен, темельсиз бакъышларынен айретленелер, оларнынъ урбаларынен, оларнынъ фасикъ сыфатларынен айретленелер – булар эписи бу умметнинъ хасталыгъыдыр.
Керчектен бу къоркъунчлы бир хасталыкътыр ве керчектен бу умметнинъ ашшагъы вазиетте къалгъанынынъ себеплериндендир. Ве бу хасталыкъкъа эн биринджи генчлер ве апайлар къапылмакъта.
Онынъ ичюн, эй Аллахнынъ къуллары, эпимиз ичюн бу ораза вакъытынен, къоюлгъан макъсадымызны ерине кетирмеге – мусульман олмагъанлардан феркъ олмагъа, къулланмакъ керекмиз. Чюнки, терсине бу айры эр бир инсан ичюн ве топлум оларакъ уммет ичюн бозгъунчылыкъ олмасына себеп оладжакъ.
Бу диннинъ ве бу умметнинъ буюклиги, бу принципны ерине кетирмекнен – эхлюль-китаб инсанларындан феркъ олмакънен, ве айни заманда темчит ве ифтар меселелеринде олардан феркъ олмакънен багълыдыр.
Эй Аллахнынъ къуллары, биз бу мубарек вакъытнен къулланмакъ керекмиз, даан юксек котерильмемиз ичюн, бу Рамазан айында айырылгъан эр бир аньнен къулланмакъ керекмиз. Юдже Аллахтан къуртылыш ве мукяфат къазанмакъ ичюн, бу басамакъларгъа котерильмек керекмиз.
Онынъ ичюн, келинъиз Раббимизнинъ разылыгъыны къазанмагъа, ве Онынъ ачувыны чыкъараджакъ шейлерден узакълашмагъа арекет этейик.
Ве бир шей акъкъында унутманъыз, Пейгъамберимиз ﷺ деди:
ثَلَاثُ دَعَوَاتٍ لَا تُرَدُّ: دَعْوَةُ الْوَالِدِ لِوَلَدِهِ ، وَدَعْوَةُ الصَّائِمِ ، وَدَعْوَةُ الْمُسَافِرِ
«Аллах ред этмеген учь дуа бар: ана-бабанынъ эвляды ичюн япкъан дуасы, бу оразалы кимсенинъ дуасы ве ёлджунынъ дуасыдыр».
шейх аль-Албани ривает этти, «Сахих Джами’» (3032).
Онынъ ичюн, бу дюньянынъ хайырыны ве ахиретнинъ хайырыны сорамакъ ичюн бу фырсатнен къуланнынъыз, Онъа къаршы дуаларынъызнен ве риджаларынъызнен ёнелинъиз, чюнки О дуаны эшитиджидир.
Биз Юдже Аллахкъа ялварамыз, эпимизге бу Рамазан айнынъ оразасыны энъ гузель шекильде кечирмеге ярдым этсин, бу айда энъ гузель намазлар къылмагъа, бизлерни пис ве игренч ахлякъ хусуларындан, арзулардан, амель ве хасталыкълардан къорчаламасы ичюн Онъа якъынлашмагъа ярдым этсин.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيد، وبَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آل مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيد.
اللهم أعز الإسلام والمسلمين، وأذل الشرك والمشركين، ودمر أعداء الدين
اللهم عليك بأعداء الدين فأنهم لا يعجزونك
اللَّهُمَّ إِنَّا نجعلُكَ في نحورِهِمْ، ونعُوذُ بِكَ مِنْ شرُورِهمْ
اللهم اجعلنا لك ذاكرين، لك شاكرين، لك مطْواعين، إليك مخبتين، أواهين منيبين
اللهم فرج هم المهمومين اللهم نفس كرب المكروبين من المسلمين
Юдже Аллахкъа ялварамыз, къасеветлеримизни савурсын, Онынъ заиф къулларына ярдым этсин ве дестеклесин.
Юдже Аллахкъа ялварамыз, борджлу олгъанларгъа борджларыны къайтармагъа ярдым этсин.
Юдже Аллахтан къаста олгъан мусульман аркъадашларымызны тедавийлемесини ве кечмишлеримизге рахмет эйлемесини сораймыз.
اللهمَّ آتِ نفوسنا تقواها، وزكِّهَا أنت خيرُ من زَكَّاهَا، أنت وَلِيُّهَا ومولاها
اللهم إنا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ
رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ
•••••❁⚜️❁•••••┈┈•••••❁⚜️❁•••••❁⚜️❁•••••❁⚜️❁•••••┈┈•••••❁⚜️❁•••••
بسم الله الرحمن الرحيم
Çoq insanlar oraza vaqıtında üç ciddiy hata yapalar:
1. Olar iftarnı keç vaqıtqa qaldıralar. Olar, eger iftarnı ayrı bir vaqıtqa keç qaldırsañ, mukâfatı ziyade olacaq, dep tüşüneler. Yani kün batqan son, olar daan tekaran vakıt devamında bekleyler, son ise aşamağa ve içmege başlaylar.
2. İnsanlar temçitni erte bitireler. Bir saat evel, yarım saat evel, tan atmasından yigirmi daqqa evel aşamaq ve içmekni toqtatalar: böyle daan doğru, daan işançlıdır, dep tüşüneler.
3. Bazı insanlar temçitke aşamaq içün asla turmaylar. Aqiqaten Peyğamberimizden ﷺ, temçitte aşamaqnı emir etilgen çoq hadisler rivayet etilgen.
Erte iftar yapmaqnı – hemen küneş batqanınen iftar yapmaqnı, bizlerge çoq hadisler teşviq eteler. Ve temçitni keççe bitirmege teşviq etken hadisler bar. Yani, ne zaman tañ attı, şarqta tañnıñ beyaz yipi qara yipten ayırıldı.
Çoq insanlar böyle yapmaylar, ağız açmadan beklep oturalar, kökte yıldızlır peyda olmağana qadar iftar yapmaylar. Temçitni ise, tan doğmadan erte bitireler.
Belli olğan hadislerden, Peyğamberimiz ﷺ dedi:
إِذَا أقْبَلَ اللَّيْلُ مِن هَا هُنَا، وأَدْبَرَ النَّهَارُ مِن هَا هُنَا، وغَرَبَتِ الشَّمْسُ فقَدْ أفْطَرَ الصَّائِمُ
«Eger gece andan kele ise (şarqtan), kün ise anda kete (ğarpqa), ve kün battı, o zaman orazalı kimse içün iftar vaqıtı kele».
al-Buhari (1954).
Enes (Allah ondan razı olsun) dey, Peyğamberimiz ﷺ öz iftarını, mağrib namazından evvel, bir qaç taze hurmanen açqan. Eger taze hurma olmasa, quruğan hurmanen açqan, quruğan hurma olmasa, bir qaç yutum suv içken.
Sahl ibn Sa’dnıñ (Allah ondan razı olsun) hadisinde aytıla, Peyğamberimiz ﷺ dedi:
لَا تَزَالُ أُمَّتِي بِخَيْرٍ مَا عَجَّلُوا الْإِفْطَارَ
«Menim ümmetim iftarınen aşıqqan vaqıtına qadar hayır ve berekette bulunacaq».
al-Buhari (1957) ve Müslim (1098).
Ve Peyğamberimiz ﷺ dedi:
عَلَيْكُمْ بِغَدَاءِ السُّحُورِ فَإِنَّهُ هُوَ الْغَدَاءُ الْمُبَارَكُ
«Siz temçit aşını aşamaq kereksiñiz, bu yemek bereketlidir».
an-Nasai (2166), imam Ahmed (17126)
Kenede Peyğamberimiz ﷺ dedi:
السَّحُورُ أَكْلُهُ بَرَكَةٌ فَلَا تَدَعُوهُ وَلَوْ أَنْ يَجْرَعَ أَحَدُكُمْ جُرْعَةً مِنْ مَاءٍ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى الْمُتَسَحِّرِينَ
«Temçit (suhur) – bu bereketli aş, onı red etmeñiz, arañızda eñ azı bir yutum suv içken olsun. Çünki Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) ve onıñ melekleri, temçit yapqanlarnı alğışlaylar».
Ahmed (11334).
Peyğamberimizden ﷺ tevsiye ve emir:
مَنْ أَرَادَ أَنْ يَصُومَ فَلْيَتَسَحَّرْ بِشَيْءٍ
«Oraza tutacaq kimse, temçitte bir şey aşasın».
imam Ahmedniñ Musnadında (14991)
Peyğamberimiz ﷺ dedi:
عَجَّلُوا الإِفْطَارَ، وَأَخَّرُوا السُّحُورَ
«İftarıñıznı tezce yapıñ, temçitiñizni ise keççe».
at-Tabarani (21513).
Kenede Peyğamberimiz ﷺ dedi:
إِنَّا مَعْشَرَ الأَنْبِيَاءِ أُمِرْنَا أَنْ نُعَجِّلَ إِفْطَارَنَا وَنُؤَخِّرَ سَحُورَنَا ، وَنَضَعَ أيمَانِنَا عَلَى شمائِلِنا فِي الصَّلاةِ
«Bizlerge, peyğamberlerge, iftarnı tezce yapmağa, temçitni keççe yapmağa ve namaz vaqıtında on qolumıznı, sol qolumıznıñ üstüne qoymağa emir etilgen edi».
at-Tayalisi (2654), at-Tabarani (11323), İbn Hibban (1770).
Bu ve daan çoq diger hadisler, temçit yapmaq kerek olğanını, ve onı keççe yapmaq kerek olğanını, ve iftarnıñ tezce yapmaq kerek olğanını belgiley.
Eger o qadar çoq hadisler ve Peyğamberimizni ﷺ emirleri bar eken ise, demek bu önemli ve müim şeyni belgiley.
Çoq insanlar ise bu şeylerge emiyet bermeyler. Belkim olar bunıñ müimligini bilmeyler, mında nasıl ikmet saqlı olğanını bilmeyler, keç temçit yapmaq ve erte iftar yapmaqta nasıl fayda saqlı olğanını bilmeyler.
Eger bunda (iftarnı erte yapmaq, temçitni ise keçke qaldırmaq) tek Peyğamberimizni ﷺ izlemekten ve onıñ emirine boysunmaqtan, onıñ emirine cevap bermekten ğayrı bir şey olmasa edi. Tek bu fayda olsa edi, bu yeterli olur edi. Çünki Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) Peyğamberimizni ﷺ izlegenlerni sever. Özlerini Peyğamberimizden ﷺ ve sahabelerden daan taqvalı sayıp, özlerinden bir şey tüşünip tapqanlarnı degil.
Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) Quranda böyle buyurmaqta:
قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ
«De ki: Eger Allahnı sevseñiz, maña uyıñız ki, Allah da sizni sevsin ve günahlarıñıznı bağışlasın».
(«al-İmran», 3:31).
Peyğamberimiz ﷺ mubarek hadiste rivayet ete, Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) dedi:
قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ أَحَبُّ عِبَادِي إِلَيَّ أَعْجَلُهُمْ فِطْرً
«Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) dedi: “Menim içün eñ sevimlileri, bu iftarlarını erte yapqan kimselerdir”».
at-Tirmizi (700).
Ne içün «en sevimliler»?! Çünki olar Peyğamberimizni ﷺ izlemekteler ve onıñ davetine cevap bereler.
Töpede aytılğan hadislerge köre: temçitniñ eñ önemli faydası – bu berekettir.
Kerçekten, bereket temçitni qurşavlay, ve bu aşnıñ özü bereketlidir, insan içün faydalıdır. Onıñ içün orazalı kimse temçitni nasıl etip red eter?!
Alimlerniñ aytqanına ve tevsiye bergenine köre, en güzel temçit bu hurmanen suv. Çünki hurma — bu bereketli ve faydalı yemektir.
Bereket – bu ne? Bereket – bu, ne zaman Yüce Allahtan bir şey üstüne rahmet kele ve o ziyadeleşe, ve çoq fayda ve mukâfat ketire.
Onıñ içün baqıñız, temçit yapmaq ne qadar faydalıdır. Amma çoq insanlar öz caillik sebebinden yada temçit ne qadar önemli olğanını bilmeden, onı ihmal eteler, yada ebediy bir şey yerine öz saylâvlarını tez bitecek bir şeyge bereler, çünki olar tüşüneler, daan güzeli azaçıq daan yuqlamaq son ise keççe turıp sabah namazını oqumaqtadır.
Bu temçit vaqıtı – aslında sutkanıñ en güzel vaqıtlarındandır. Çünki bu vaqıtta Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) tövbeni daan ayrıca qabul etmekte.
وَبِٱلْأَسْحَارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ
«Saar vaqıtlarında da, istiğfar eter ediler».
(«az-Zariyat», 51:18)
Bu vaqıtta istiğfar yapqanlarnı – Yüce Allahtan bağışlav sorağanlarnı, Allah maqtay.
Çünki bu vaqıtta Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) yaqın kökke ene ve dualarğa cevap bere: O, sorağanlarğa bere, istiğfar sorağanlarğa bağışlav bere, insanlarğa hayır amelleri içün mukâfat bere.
Onıñ içün, nasıl olıp insan özüni bu mubarek ayda, böyle rahmetten mahrum qaldıra bilir?! Bu bağışlav ve Cehennem ateşinden azatlıq etilgen vaqıtta.
Töpede añılğan hadislerge köre, temçit yapqanlarğa Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) Özü salât ketire ve melekler salât ketireler.
Allah salât ketire – bu ne demektir?! Allahtan «Salât» — bu demek Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) bu insannı eñ yüksen melekler arasında aña ve onı maqtay.
Eger sizlerden biriñizni, önemli bir insan hatırlasa, yada siziñ aqqıñızda bir yerde yazsalar yada gazetada hatırlasalar, siz içün bu pek hoş olacaq. Bu yerde ise gazetada degil ve insanlardan birisi degil: Yüce Allah (Subhanahu va Ta’alâ) sizni maqtay, O sizniñ adıñıznı eñ yüksek melekler arasında aña.
Meleklerden salât ne demek?! Bu temçit yapqan kimseler içün melekler dua yapalar.
Ne içün temçit o qadar önemli?! Çünki, ne zaman insan temçit yemegini aşay, o kün devamında tendirist ola, bu oña küç ve faalik bere. Bu onı kün devamında tenbellikten, zaiflikten ve bezginlikten qorçalay.
Siz eşittiñizmi, eger insanlar temçitlerini keççe yapsalar, ve iftarlarını ertece yapsalar, bu neniñ reinlerindendir? Bu ummmette hayır ve bereket olacağını sebeplerindendir.
Daan bir önemli ciet — Peyğamberimiz ﷺ , bizlerge iftarnı ertece yapmağa ve temçitni keçke qaldırmağa emir etti, çünki bu bizlerni ehlil-kitab insanlarından ferq ete.
Peyğamberimiz ﷺ dedi:
فَصْلُ مَا بَيْنَ صِيَامِنَا وَصِيَامِ أَهْلِ الْكِتَابِ أَكْلَةُ السَّحَرِ
«Ehlil-kitab insanlarından bizim birinci ferqımız – bu sabah tañında aşalğan yemektir».
Müslim (1096).
Diger hadiste o ﷺ dedi:
لَا يَزَالُ الدِّينُ ظَاهِرًا مَا عَجَّلَ النَّاسُ الْفِطْرَ ، لِأَنَّ الْيَهُودَ وَالنَّصَارَى يُؤَخِّرُونَ
«İnsanlar öz iftarlarınen aşıkqanlarına qadar bu din fethiy olacaq, çünki yyeudiyler ve hristianlar iftarlarını keçke qaldıralar».
Abu Daud (2353) ve Hakim (1573).
Böyleliknen, ey Allahnıñ qulları, biz köremiz, Peyğamberimizniñ ﷺ vesiyetlerinden birisi ve onıñ bu ümmetke kelmesiniñ sebeplerinden birisi, bu, bizlerni ehlül-kitab insanlarından ve kâfirlerden farqlı olmamız kerek olğanıdır.
Bir kimse ayta bilir, temçit – bu önemsiz şeylerden. Amma yoq, bu önemli şey! Eger o saña önemsiz körünse, baq, bu şeyde bile Peyğamberimiz ﷺ ehlül-kitab insanlarından ferqlı olmaqnı emire etti. Öyle ise, daan önemli ve büyük olğan şeyler aqqında ne aytmaq mümkün.
Amma, yazıqki, çoq insanlar kâfirlernen ayretleneler, kâfirlege taqlit eteler, olarnıñ itiqatlarınen, olmaycaq laflarınen, temelsiz baqışlarınen ayretleneler, olarnıñ urbalarınen, olarnıñ fasiq sıfatlarınen ayretleneler – bular episi bu ümmetniñ hastalığıdır.
Kerçekten bu qorqunçlı bir hastalıqtır ve kerçekten bu ümmetniñ aşşağı vaziyette qalğanınıñ sebeplerindendir. Ve bu hastalıqqa en birinci gençler ve apaylar qapılmaqta.
Onıñ içün, ey Allahnıñ qulları, epimiz içün bu oraza vaqıtınen, qoyulğan maqsadımıznı yerine ketirmege – musulman olmağanlardan ferq olmağa, qullanmaq kerekmiz. Çünki, tersine bu ayrı er bir insan içün ve toplum olaraq ümmet içün bozğunçılıq olmasına sebep olacaq.
Bu dinniñ ve bu ümmetniñ büyükligi, bu printsipnı yerine ketirmeknen – ehlül-kitab insanlarından ferq olmaqnen, ve ayni zamanda temçit ve iftar meselelerinde olardan ferq olmaqnen bağlıdır.
Ey Allahnıñ qulları, biz bu mubarek vaqıtnen qullanmaq kerekmiz, daan yüksek köterilmemiz içün, bu Ramazan ayında ayırılğan er bir annen qullanmaq kerekmiz. Yüce Allahtan qurtılış ve mukâfat qazanmaq içün, bu basamaqlarğa köterilmek kerekmiz.
Onıñ içün, keliñiz Rabbimizniñ razılığını qazanmağa, ve Onıñ açuvını çıqaracaq şeylerden uzaqlaşmağa areket eteyik.
Ve bir şey aqqında unutmañız, Peyğamberimiz ﷺ dedi:
ثَلَاثُ دَعَوَاتٍ لَا تُرَدُّ: دَعْوَةُ الْوَالِدِ لِوَلَدِهِ ، وَدَعْوَةُ الصَّائِمِ ، وَدَعْوَةُ الْمُسَافِرِ
«Allah red etmegen üç dua bar: ana-babanıñ evlâdı içün yapqan duası, bu orazalı kimseniñ duası ve yolcunıñ duasıdır».
şeyh al-Albani rivayet etti, «Sahih Cami’» (3032).
Onıñ içün, bu dünyanıñ hayırını ve ahiretniñ hayırını soramaq içün bu fırsatnen qulannıñız, Oña qarşı dualarıñıznen ve ricalarıñıznen yöneliñiz, çünki O duanı eşiticidir.
Biz Yüce Allahqa yalvaramız, epimizge bu Ramazan aynıñ orazasını eñ güzel şekilde keçirmege yardım etsin, bu ayda eñ güzel namazlar qılmağa, bizlerni pis ve igrenç ahlâq husularından, arzulardan, amel ve hastalıqlardan qorçalaması içün Oña yaqınlaşmağa yardım etsin.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيد، وبَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آل مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيد.
اللهم أعز الإسلام والمسلمين، وأذل الشرك والمشركين، ودمر أعداء الدين
اللهم عليك بأعداء الدين فأنهم لا يعجزونك
اللَّهُمَّ إِنَّا نجعلُكَ في نحورِهِمْ، ونعُوذُ بِكَ مِنْ شرُورِهمْ
اللهم اجعلنا لك ذاكرين، لك شاكرين، لك مطْواعين، إليك مخبتين، أواهين منيبين
اللهم فرج هم المهمومين اللهم نفس كرب المكروبين من المسلمين
Yüce Allahqa yalvaramız, qasevetlerimizni savursın, Onıñ zaif qullarına yardım etsin ve desteklesin.
Yüce Allahqa yalvaramız, borclu olğanlarğa borclarını qaytarmağa yardım etsin.
Yüce Allahtan qasta olğan musulman arqadaşlarımıznı tedaviylemesini ve keçmişlerimizge rahmet eylemesini soraymız.
اللهمَّ آتِ نفوسنا تقواها، وزكِّهَا أنت خيرُ من زَكَّاهَا، أنت وَلِيُّهَا ومولاها
اللهم إنا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ
رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ
Тазе тефсирлер